1876'DAN 2014 YILINA KADAR SEÇİM

Türkiye Cumhuriyet olduğundan bu yana kaç yerel seçim yaptı bilmiyorum. Yalnız İLK SEÇİM Osmanlılar zamanında, 1876 yılında yapıldı. Yapıldı yapıldığına ama bu seçimde halk oy kullanmadı. Seçimi halkın yerine illerde seçilen meclisler, komisyonlar yaptı. Bu Osmanlılarda halkın İlk seçimi idi. Bu yüzdendir ki bu seçimle ilgili olarak, "SEÇİMDİR BU HALK BUNA NE KARIŞIR" gibi mizahi bir ifade kullanılmıştır. Osmanlı Devleti'nin İki Ayağı denilen Rumeli ve Anadolu'dan seçilecek Milletvekili sayısı 130 idi. Ancak ilk Meşruti Osmanlı Meclisi 115 Milletvekili ile toplanabildi. Seçilen Milletvekillerinin içinde "TÜRKÜM" diyen yoktu. Seçilenlerin 69'u Müslüman, 46'sı Hıristiyan, ve Yahudi (Musevi) idi. Dikkat edildiyse bu seçimde partiler yoktur. Nasıl bir seçimse halkın ve partilerin olmadığı kendine özgü bir seçimdir. Seçilen Milletvekilleri şahsen ayrı ayrı görüşleri olan insanlardı ama mecliste muhalefet yoktu. Milletvekillerinin tümü, "Biz sevgili Padişahımızın ve hükümetimizin tarafındanız" diyorlardı. Yani Osmanlı Devletinin İlk Meşrutiyet Meclisi'nde kimin iktidar kimin muhalefet olduğu belli değildi. Padişah’ın "ÜMMETİM" dediği kullarından oluşan topluluk meclisi değil Padişahı Devletin Sahibi gibi görüyordu. Buna göre de bütün yetkiler Padişah'ta toplanıyordu. Gerçi ortada Mithat Paşa'nın hazırladığı bir Anayasa vardı ama Padişah bu Anayasa'ya kuşkulu bakıyordu. Nitekim daha sonra görülecektir ki Padişah 1877'de Rusya'nın Osmanlı Devletine saldırısını yani halkın  "93 Muharebesi" dediği Osmanlı - Rus Savaşını bahane ederek bu Anayasayı rafa kaldıracak, meclisi dağıtacak, Mithat Paşa'yı da Cumhuriyet ilan edecek korkusu ile Suudi Arabistan'a sürgün edip, orada boğduracaktır.
Osmanlı Meşruti Yönetime, biraz Avrupa'nın dayatması, biraz da ülke içinde bazı kesimlerin baskısı ile ancak 1908 2. Meşrutiyete kadar gelebilmiştir. İkinci Meşrutiyet ikinci seçim süreci olmuştur. Sayılmış nüfus, belli seçmen, kurulmuş partiler ve bilinen seçmen sayısı ile bir seçim yapılmıştır. Bir parti iktidar bir başka parti muhalefet olmuştur. Memleketin yönetiminde az buçuk siyaset tecrübe kazanmış bir siyasi kadro bir partinin iktidarı belirlemiştir.
İkinci Meşrutiyet Padişah-ı tahtından indirmiş, Anayasa'yı kabul etmiş, Hürriyeti, Adaleti, Eşitliği öne çıkarmış bir sosyal ve siyasal hareket olarak memleket yönetimini ele almıştır. Tabii Milletvekili seçimi de yapılmıştır. Seçime İttihat ve Terakki Partisi, Ahar Partisi katılmıştır. Meclis-i Mebusan için 226 Milletvekili seçilmiştir. Bunların 142'si Türk, 60'ı Arap, 25'i Arnavut, 23'ü Rum, 12'si Ermeni, 5'i Musevi, 4'ü Bulgar, 3'ü Sırp, 1'i Ulah kökenli idiler.
Şunu söylemek istiyoruz: Ülkemizde 140 yıldan beri öyle veya böyle seçim yapılmaktadır. Özellikle 1950'den sonra seçimler daha hukuki ve daha demokratik seçimler olmuştur. Halk bu süreçte az çok seçimle ilgili şeyleri öğrenmiştir. 30 Mart'ta yapılacak yerel seçimlere halkımız bir bilgi ve tecrübe ile girecektir.
Görelim Mevla Neyler Neylerse Güzel Eyler.