1940 AYDINLIĞI 1950 KARANLIĞI

Yeni kuşaklar Cumhuriyet'in KÖY ENSTİTÜSÜ adını taşıyan, öğreten, yetiştiren bu okullarını bilmezler. Bu okullar TÜRK ZEKASI'nın bulduğu çok özel işlevleri, amaçları, özellikleri olan dünyada benzeri olmayan okullardı. 17 NİSAN 1940 yılında kurulmuşlardı. 21 tane idiler. Bu okulların kurucuları Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Hasan Ali Yücel ve İsmail Hakkı Tongeç idiler. Köy Enstitüleri 12 yıl kadar açık kalmışlar, bu süreçte 20 bin öğretmen yetiştirdikten sonra kapatılmışlardır. Kapatılmalarının nedeni, köyü canlandırıp kalkındırmaktı. Bazı çevreler köy çocuklarının öğretmen yapılmasından korkmuşlardır. Çünkü Köy Enstitülü öğretmen bildiğimiz öğretmen gibi değildi. İŞ YAPARAK ÖĞRENMEK-BİLGİYİ İŞE VE ÜRETİME DÖNÜŞTÜRMEKTİR. Enstitülü öğretenin işiydi. Bilginin işe dönüşmesi bilginin kullanılması demek oluyordu. Bu yeni bir öğretim biçimi idi. Dünya bu okulları çok tutmuştu. Türkiye bu okullar sayesinde kısa sürede cehaleti yenecek, ülkede okuma yazma bilmeyen kalmayacak diyordu. Köy Enstitülü öğretmen Finlandiya'yı kalkındıran ALMAN-Rus halkını uyandıran ÜLKÜCÜ ÖĞRETMEN olarak görüyorlardı.
Önce şu gerçeği iyi bilelim.
Köy Enstitüleri 1950'de halkın büyük destek verdiği, kasketlilerin eli nasırlıların iktidar yaptığı DEMOKRAT PARTİ tarafından kapatılmışlardır. Ne hazindir ki Köy Enstitüleri'ni kuranlar bu kapatılma işine seyirci kalmışlardır. Kuruluşlarının 70. yılını kutladığımız Köy Enstitüleri'ni de bir daha açmayı düşünmemişlerdi. Atatürk'ün kurduğu Halk Evleri, Halk Odaları da bu sıralarda kapatılmışlardır.
Şunu söylemek istiyorum ki Köy Enstitüleri'nin, Halk Evi ve Halk Odaları'nın kapatılmaları halkın AYDINLANMA, İnönü'nün dediği gibi, İNSAN OLMAK MİLLET OLMAK DAVASI ORTADAN KALDIRMIŞ -HALKIN BİLGİLENMESİ YOLUNU TIKAMIŞ- Türkiye'nin KÜLTÜR DEVRİMİ gerçekleşme imkanını yitirmiştir. Ne yazık ki halk bu Vandalizm'i bugün dahi anlamış değildir. Dün Köy Enstitüleri'nin Halk Evi ve Halk Odaları'nın niçin kapatıldığını sormayan halk bugün okullarının da niye kapalı olduğunu sormamıştır. Öğretmen şehre gelmiş, okullar yıkıma terk edilmiş, Cumhuriyet'in ilk yıllarında okulsuz ve öğretmensiz olan köy bugün de öyledir. Okullarda HALK EĞİTİMİ yapılamaz mıydı?
Şairin yazdığı gibi "Kestim siyah saçlarımı, şimdi ne olacak?" Hiçbir şey olmayacak. Çünkü, sorusu olmayan hiçbir şey cevaplanamaz. Bizim insanımız öteden beri NİÇİN, NEDEN, NASIL gibi soruları bilmediği için bunları sormak suretiyle bilgiye ulaşmayı bilmez. Çünkü bilginin araştırma yolları anahtarları ona öğretilmemiş, gösterilmemiştir. Bundan dolayı Halk Evleri'ni, Köy Enstitüleri'ni diye soran çıkmamıştır. Ancak ileri ülke insanları Köy Enstitüleri'ni, Halk Evleri'ni, Halk Odaları'nı niçin kapattığımızı sormuşlardır. Çünkü dünyada halkına iş becerir öğretmen insan yetiştiren okulu kapatan çıkmamıştır.
Köy Enstitüleri olayı 1940 AYDINLIĞI 1950 KARANLIĞIDIR. Sorun budur.