89 yıl önce Avrupa’yı peşinden sürükleyen Türk medeniyeti

Kırklareli Valiliği, Türk Kadınına Seçme ve Seçilme Hakkının Verilmesinin 89. Yıl Dönümü ve 5 Aralık Dünya Kadın Hakları Günü dolayısıyla İl Özel İdaresi Fuar Toplantı Salonu’nda program düzenledi.
Programın açılış konuşmasını Kırklareli Valisi Birol Ekici yaparak, düzenlen programa katılan konuklara teşekkür ederek, Türk kadınına bu hakların verilmesini sağlayan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü saygı, minnet ve rahmetle yad ediyorum dedi. Konuşmasının devamında Türk kadınının her zaman vatanı ve milleti için mücadele ettiğini ifade eden Vali Ekici; Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesinin demokrasinin gelişmesi açısından çok önemli olduğunu dile getirerek, "Kadına seçme ve seçilme hakkı vermeyen ülkeler var. Son 2 ve 3 yıldır özellikle kadın kaymakamlarımızın sayısı arttı. Kadının artık her alanda görev aldığını görebiliyoruz. Cumhuriyet kurulduğunda 10 bin 100 öğretmenimiz var, bugün 1 milyon 203 bin öğretmenimiz var. Bunun 702 bini kadın" dedi.
Programda Kırklareli Barosu avukatlarından Uğur Deniz Genç ile Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdaresi Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Doç. Dr. Nergiz Aydoğdu’da birer konuşma yaptı.
Programa Vali Ekici’nin yanı sıra Vali Yardımcısı Tanju Çanakcıoğlu, Kırklareli Belediye Başkan Vekili Elmas Büyükdere, Kurum Müdürleri, Kadın Muhtarlarımız, STK Temsilcileri ile çeşitli meslek ve kuruluşlardan kadın temsilcileri katıldı.
Kırklareli Valisi Birol Ekici konuşmasında şu ifadelere yer verdi; “Elif hanım bugün izinli, Rabia hanım Pınarhisar kaymakamımız, efendim Pehlivanköy Kaymakamımız Fatma hanım, artık yavaş yavaş bir çok alanda çekiliyorum ben görev başladığım zaman mesela görevde kadın kaymakam yoktu. Bizden iki ya da üç yıl sonra hanım bir kaymakam alındı.
Ve her zaman efendim belli kotalar dahilinde hanımlar alınıyordu. Ama son iki üç yıldır nereyse hanımların sayısı erkeklere yakın kaymakam alındığını görüyoruz.
Tabii ki zamanında şartların doğruluğu ile ilgili hep şöyle bir gerekçe söylerler personel şube müdürlüğünde yaptım kadın ata binemediği için kaymakam olamıyor diye söylerler. Toplumsal yapımızın gelişmesiyle birlikte kadının hayatın her alanında görev aldığını görebiliyoruz.
Toplumsal yapıyı veyahut hanımların daha çok sosyal hayata yer aldıkları durumu hep birlikte kucaklayacağız. Ben şehrimize ilişkin olarak şehrimizde bir defa kadın ve kadının erkeğin hakkı olup da kadınlarımızın hakkı olmayan hiçbir hususun olmadığını biliyorum. Böyle bir şeyi kabul etmemiz mümkün değil. Kadınların daima başımızın üstünde yeri vardır. Ama şu rakamları sizlerin takdimlerinize arz etmek istiyorum. Bizim 16 kadın muhtarımız var bunun mutlaka artması lazım önümüzdeki dönemde hanımları bu görevlere almaya  daha çok teşvik etmemiz  cesaretlendirmemiz gerekiyor Kadın azamız 66 tane, il genel meclisi iki tane ve belediye meclis üyemiz 41 tanedir. Ve toplam seçilmiş olarak 125 tane kadınımız bugün Kırklareli yönetiminde çok aktif bir şekilde yer almaktadır. Birçok müdürümüz hanımdır. Bugünün önemine binayen hanımları toplumsal ve sosyal hayata daha çok rol almaya davet ediyorum ve bu günlerin buna vesile olmasını temmeni ediyorum. Hepinize saygılarımı sunuyorum burada benden sonra konuşacak olana hocalarımıza bir defa şimdiden teşekkür ediyorum buraya kadar geldiğiniz için hepinize teşekkür ediyor saygılar sunuyorum.”
Kırklareli Üniversitesi (KLÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi (SBKY) Doç. Dr. Nergiz Aydoğdu yaptığı konuşmada şu sözleri dile getirdi; “Türk aydınlarının toplumsal ilerlemenin sağlanması adına sıklıkla ele aldığı bir mesele Türk toplumunda kadınların eğitimsizliği ve sosyal eşitsizliğidir. Bu bakımdan Türk kadınının sosyal ve kültürel alanda, eğitimde, hukukta, aile içinde, çalışma hayatında, toplumsal yaşamda ve siyasette erkekle eşit haklara sahip olması Tanzimat Döneminden itibaren Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi, Fatma Aliye Hanım, Ali Ağaoğlu, Halide Edip Adıvar, Sabiha Serter, Neziye Muhittin gibi aydınların kalemlerinde özellikle ele alınmıştır. Bu arada tarihsel sürecin üzerinde duruyor olmamızın önemini şu şekilde arz etmek isterim; bugün gelinen noktada aslında 150 yıllık kısa bir süreç içerisinde Türkiye’de modernleşme, demokratikleşme hızlı bir yol kat edildiğinin altını çizmek istiyorum.”
Avukat Uğur Deniz Genç; “Osmanlıdan Cumhuriyete hocamın bahsettiği gibi kadınlar hak fırkasının kuruluşu önem arz ediliyor. 1923 yılında 16 Haziran da Nezihe Muhittin öncülüğünde Kadınlar Halk Fırkasının nizamnamesi ve programı yayımlanarak, dahiliye vekaletine başvurduğu duyuruluyor.
Ve bunun şöylede bir önemi var daha o zamanlar Cumhuriyet Halk Fırkasının bir kuruluşu ya da adı bile neredeyse yoktu.
Devamında o dönemin önemli gazetelerinden ileri gazetesinin nezihe Muhittin ile bir röportajda sorulan bir soru var; ‘Eğer kadınlar halk fırkası yerine siyasi olmayan bir dernek olsaydı daha büyük yararlar sağlamaz mıydı?’ şeklinde
Çok kesin ve açık bir cevap veriyor kendisi, ‘Siyasi hedeflere sahip topluluk siyasetten uzak olamazdı bugüne kadar kurulan kadın derneklerin çoğunu kadının şefkatli kalbi oluşturdu. Artık biz kadının haklarıyla hareket ediyoruz’
Devamında partinin 27 maddeden oluşan tüzüğüne göre İstanbul merkezli kurulması isminin kadınlar halk fırkası olması Anadolu genelinde şubeler açması gibi hedefler belirliyorlar. Düzenlemenin devamındaki maddelerde de kadınların Belediye seçimlerine katılması ekonomik alanda kadın katılımının sağlanması eğitimde fırsat eşitliği ve eğitim bakanlığına kadın memurlar atanması ve hatta kadınların savaş durumunda askerlik yapmaları gerekliliğini savunmaktadırlar.
Kadınlar halk fırkası başvurular tam 8 ay sonra nedeni açıklanmayan bir şekilde hükümet tarafından reddediliyor. Ancak öncü kadınlar ve bu fırkanın kurucu heyeti daha sonra Türk Kadın Birliğini kuruyorlar. Bu da önemlidir çünkü siyasi mücadeleden vazgeçmeyen bu dernek henüz kadınların seçme ve seçilme hakkı olmadığı bir dönemde 24 Şubat 1925 de Halide Edip ve Nezihe Muhittin’i İstanbul Milletvekili adayı olarak gösteriyorlar. Dünyada yankı uyandıran bir olay bu çıkış New York Times da haber oluyor hatta Cumhuriyet Gazetesinde o dönemki baş sayfasında bunlar üzgünüm ki alay konusu ediliyor. Yani Meclis Başkanı olmuş bir kadın ve süs merakı resmediliyor. Kadınların Milletvekili olma çabaları maalesef ki alaya alınıyor. Cumhuriyet Gazetesinde yer alan bir diğer karikatürde de ‘biraz da bu seneki manto modalarından bahsetseler bari’ diyerek kadınların bu girişimleri alay konusu oluyor.”