AMERİKALI YAZAR JUDY’NİN KIRKLARELİ ROMANI “KIRK DİKEN” ORTADOĞU HALKLARINA TAVSİYE EDİLDİ

Amerika'da yaşayan Kırklareli kökenli Prof. Dr. Vedii Ayyıldız'ın Amerikalı eşi yazar ve şair Judy Light Ayyıldız'ın 2011 Türkçe-İngılizce yazdığı bir anlamda Kırklareli Türkiye romanı "KIRK DİKEN" kitabı üzerine Indiana Üniversitesi öğretim üyelerinden Ord. Prof. Frences Trix tarafından değerlendirilen yazısı "JTWS" ASSEMLY THIRD WORLD STUDIES mecmuasında yayınlanmıştır. Bu mecmua DÜNYA DEVLETLERİ BİRLİĞİ GRUBU'nun gazetesi ve dünyada 21 devlet ve 49 Amerikan Eyaletinde şubeleri vardır. Gazete dünyada en geniş bir topluluğa hitap etmektedir. Eleştirmen Ord. Prof. Frances Trix, yazar Judy Ayyıldız'ın KIRKLARELİ ROMANI'nı Ortadoğu halklarına tavsiye etmiştir. Bu kitapla modern Türkiye'yi daha iyi anlayacaklarını yazmıştır. Amerikalı eleştirmen yazar kitap hakkında şu değerlendirmeyi yapmıştır:
Yazıyı İngilizce'den Türkçe'ye yazarın eşi Dr. Vedii Ayyıldız çevirmiştir. Kırklareli'nin romanı olarak da bilinen "Kırk Diken" romanı hakkında Ord. Prof. Frances Trix tarafından yapılan bir eleştirme.
Bu makale "JTWS" ASSEMLY THIRD WORLD STUDIES" mec-, muasında basılmıştır. Bu üçüncü dünya devletleri birliği denilen bir grubun jurnalidir ve dünyada 21 Devlet ve 48 ABD eyaletinde şubeleri olan bir birlik olup, dünyada en geniş bir topluluğa hitap eder.
Eleştirme
“Judy Light Ayyıldız'ın, Kırk Diken romanı. İstanbul Remzi Kitapevi 2011. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Avrupa eyaletlerinde başlayan Balkan Harplerinden Kurtuluş Savaşlarını ve Türkiye Cumhuriyeti'nin Kurtuluş yıllarını içine alan ve hayatı 20'nci yüzyılı içinde geçen bir Türk kadının hayat hikayesidir. Adaletin hayat hikayesi, sorunlu ve orta seviyede görevli kocasının, yepyeni bir vatanın yaratılmasındaki zorlukları anında Anadolu'nun bir köşesinden öteki köşesine götürür... Hikaye, Türkiye'de kadın hayatının değiştiği veya hemen daha değişmediği yıllarda geçer. Kırk Diken, Osmanlı "İmparatorluğu'nun son yıllarını ve modem Türkiye'nin doğumunu anlatır. Adalet hayatının son günlerine eriştiğinde, hayatını yazması için çok yakınlık hissettiği ve aynı zamanda bir yazar olan Amerikalı gelinine başvurur. Onun ağzından söylediği anıları, notlar halinde ve bantlanarak, tercüme edildikten sonra 10 yıllık bir araştırma izliyor... Türkiye'de ilerlemelerin o kadar muazzam olduğuna inanan Adalet, haklı olarak kendi hislerine göre kendi çocuklarının bile annelerinin nelere şahit olduğunu ve nelere katıldığını bilmediklerini hissediyor. Roman Adaletin ağızdan söylediği anılar, kendi deneyim ve karakterine dayanıp bunun yanında kurgusal notlar, Türk Tarihi ile birlikte dokulanıyor. Kırk Diken bu yüzden bu kitap ağızdan işitilen Tarih, (Oral History) ve "Kurgusal Tarih Edebiyatı" türleri içine girmekte. Böylece sosyal tarih olarak hususi bir değer taşımakta. Adalet ailesinin itirazlarına rağmen 15 yaşında kocaya kaçıyor, 7 çocukları oluyor, kocasının hovardalığına rağmen onunla yaşamakta ama neticede kocası onu boşuyor. Bütün bunların yanında kendi mirasını da kaybediyor. 1930 yılında Türkiye kadınlara seçme hakkını tanımakta nedense Milletin Kadından beklediği ve Kadınların kendilerinden bekledikleri umut edildiği kadar çabuk değişmiyor... Kitabın son derece ilgi çeken tarafı mükemmel ve kaliteli olan yazış tarzıdır... Zaten, hakikatte bu kitap, 2012'de Beynelmilel Kitap yarışında Kurgusal Edebiyat bölümünde birinci gelmiştir. Kitabın başlangıcındaki, Balkan Harbi sonunda vuku bulan olay hatırlamaya değer taşır. Kitabın ismi "Kırk Diken" o anıdan gelmektedir. Ablasının düğün gününde, damat cesaretini kaybediyor. Düğün duruyor. Adalet 13 yaşında bir bakiredir, annesi adaleti, bir cinin gelinin gerdeğine yerleştirildiği 40 tane büyülü dikeni çıkarıp, bir kadife torbaya koyup, atına binip bu torbayı Şeytan Deresi'ne atmakla görevlendirir. Bunları başardıktan sonra düğün yeniden başlar. Kitap boyunca okuyucuyu bağlayan birçok enteresan imajlar var. Mesela Adalet kendisini Türk kahve falı telvesi gibi görmekte. Son sayfalarda iki yaşlı hanımın kendi hayatları hakkındaki düşünceleri çok mükemmel olarak dile getiriliyor. Benim yegane itiraz edeceğim, Adaletin kızının ölümünden sonra yazdığı şiirin tercümesidir ki, bu yeniden İngilizceye tercüme edilmelidir. Ben bu kitabı Modern Türkiye Toplumunu daha iyi anlamak isteyen Dünyadaki herhangi bir okuyucuya tavsiye ederim. Bu kitap modern Ortadoğu ve Ortadoğu'daki kadın hayatı hakkındaki kurslarda çok faydalı olacaktır.”
Ord. Prof. Frances Trix İndiana University ABD
Not: Bu yazı istek üzerine ikinci defa yayınlanıyor...