Dün Atatürk’ün kurdugu Halkevleri ve Halkodalarinin kurulus yildönümü idi. 19 Subat 1932 de açilan Halkevleri ve Halkodalari 1950 de kapatilmislardir. Halkin Kültürevleri’ni kapatanlar, halkin iktidara getirdigi kendi adamlariydi. Bu olay tarihin en büyük çeliskilerinden ve tarihin en büyük halk ve kültür düsmanligindan biridir. Zira Halkevleri cumhuriyeti kuranlarin en özgün, en kisa yoldan bilgilenmenin, kültürlesmenin, kitap, dergi, tiyatro, konferans, spor, müzik gibi kültür sanat faaliyetlerine ulasmanin yoluydu.
Atatürk’ün Halkevleri kapatildiginda ülkenin sehir, kasaba ve köylerinden besbininde bunlar vardilar. Okuma yazmasi olmayanlar, özel yetenegi olanlar buralara gidiyor, bilgileniyor, özel yeteneklerini gelistirme imkanini buluyorlardi. Halkevleri ve Halkodalari bu özellikleriyle Cumhuriyetin Altkültürü ile alt kültür ve sanat insanlarini yetistirmeyi, Aydin-halk beraberligini, dayanismasini amaçlamis kurumlardi. Bu kültür mekanlarina çarikli çariksiz, sakalli sakalsiz, okumus okumamis herkes ama herkes hiçbir ücret ödemeden, üstleri baslari aranmadan, hiçbir merasime tabi olamadan zahmetsizce girebiliyorlardi. Buralarda çalisanlar, halka hizmet edenler gönüllü çalisan cumhuriyet ve Atatürk sevdalisi insanlardi. Onlarda yurt, cumhuriyet ve halk sevgisi vardi.
Halkevleri ve Halkodalari niçin kapatilmislardir?
Yakin cumhuriyet tarihi bu sorunun yanitini vermistir. Hareketin temelinde KÜLTÜR ve CUMHURIYET DÜSMANLIÄzI, Atatürk ve Inönü Dönemi’ni tasfiye düsüncesi vardir. Nitekim 1950’de iktidara gelen Demokrat Parti ve liderleri meydanlarda, dergâhlarda halka 1923 Cumhuriyetinin bir çivi dahi çakmadigini haykirip durmuslardir. Oysa yalan söylemislerdir. Demokrat Parti Genel Baskani Basbakan Adnan Menderes Atatürk ve Inönü zamaninda Aydin Milletvekili, CHP’nin ve Halkevlerinin müfettisi idi. Celal Bayar ise Atatürk’ün Basbakanligini yapmis biriydi. Ve bunlar halkin oylariyla iktidara gelmislerdi ama geldikleri gibi yaptiklari ilk is 5 bin Halkevi ve Halkodasini kapatmak, malzemelerini, binalarini suraya buraya vermek, yüzbinlerce kitabi bodrumlara atmak olmustur. Bu halk, kültür ve cumhuriyet düsmanligi degil de nedir? Söyler misiniz?
Peki halkevleri kapatildiktan sonra tekrar açilmalari için ne yapilmistir? Öyle ya çok partili hayatta tikanan Atatürk Yolu’nu açmak için birçok girisimler, darbeler olmustur. Atatürk’ü savunduklarini, ilkelerine bagli olduklarini söyleyenler ne yapmislardir?
Ne Halkevlerini, Halkodalarini,ne de Köy Enstitülerini açmayi düsünmemislerdir. Hatta açilmalarina karsi çikmislardir. Karsi çikanlarin basinda Bülent Ecevit gelmistir. 1960 da 27 Mayis Hareketi’ni yapanlar dahi Halkevleri ile Köy Enstitülerinin tekrar açilmasini akillarina bile getirmemislerdir. 1963 yilinda Sair Behçet Kemal Çaglar baskanliginda tekrar bir dernek hüviyetinde açilan Halkevleri ve Halkodalari zamanin iktidarlari, koalisyon hükümetleri tarafindan destek görmemislerdir. Ben bu isin içinde bulunmus biri olarak yakindan bilen bir kimseyim. Ikinci Halkevleri Hareketi’ni baslatanlar, hareketin önüne düsenler iktidarin bu kurumlara karsi çiktiklarini görünce onlar da birer birer Halkevlerinin basindan çekilmislerdir. Ikinci Halkevleri Hareketinde 250’ye yakin Halkevi ve Halkodasi açilmis on yil bir faaliyetten sonra (bunlarin besi Kirklareli’nde faaliyet halindeydi) kapanmislardir. Oysa birçok ileri ülke Türkiye’de bu Halkevleri örnegini kendi ülkelerinde hayata geçirmislerdir. Dünyanin geri ülkelerine Halkevleri, Köy Enstitüleri örnegi tavsiye edilmistir.
Bütün bu anlatilan gerçeklerin isiginda bu ülkeyi yönetenlerin zihniyetlerine siz teshis koyun. Bugün besbin Halkevi ve Halkodasi, 21 Köy Enstitüsü açik olsaydi bunlarin halka ve ülkeye yararindan baska kime zarari olurdu?
Herkes ve yetisen kusaklar bilmelidir ki aydinliktan, bilgiden, bilgilenmeden korkanlar memleketi ve halki karanliga teslim etmislerdir. Irtica memleketin üstüne çökmüstür.
nazifkaracam@gazetetrakya.com
Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol