BABAESKI INANÇ TURIZMI MERKEZI OLABILIR MI?

Geçenlerde bir bilgi edinmek için ünlü is adami Nurettin Nisikli ile Babaeski Belediyesine gittik. Belediye Baskani Haci ve Belediye Baskani Yardimcisi ile tanistik. Konusmamiz sirasinda gerek Belediye Baskani gerekse Baskan Yardimcisi ünlü Türk dervisi Sari Saltuk ile ünlü Hiristiyan azizlerinden Aya Nikolaus’un yani halk arasindaki adi ile Noel Baba’nin mezarlarinin Babaeski’de oldugunu, bu iki tarihi sahsiyeti turizm açisindan degerlendirmek istediklerini söylediler. Böyle bir plan ve projeleri oldugunu belirttiler. Anlasiliyor ki yapmak istediklerini bizim “EFSANEDEN GERÇEÄzE KIRKLARELI” kitabimizdaki Babaeski Bölümündeki bilgilere dayandirmaktadirlar.

Bir defa düsündükleri akilci ve gerçekçi bir girisim ve degerlendirmedir. Türkler Rumeli’ne geçtikleri yani Anadolu’dan Trakya‘ya ayak bastiklarindan beri (1350 yilindan beri) Babaeski dinsel ve inançsal kökenli bir merkez olarak dikkati çekmistir. Türk dervisi ve akincilarindan önce Babaeski Hiristiyanlar için önemli bir inanç merkezi idi. O kadar ki bugün bir Balkan ülkesinde geleneksel olarak kutlanan ve Ayin-i Bahar törenleri yapilan olayin kökleri Babaeski’dedir. Ancak bu olay dinsel ve inanç kökenli degildir. Bildigimiz halde biz dahi bu olayi yazip anlatmis degiliz. Ama bir ülkenin halki bunu kutlamaktadir.

Anadolu’da Mogol istilasindan kaçan Horosan erenleri, Türk dervisleri, ki bunlarin basinda Sari Saltuk gelmektedir, 1260’li yillarin basinda binlerce taraftari ile Rumeli’ne geçtikten sonra Babaeski üzerinden Balkanlar’a çikmislar, fetihlerde bulunmuslar, sonra da, öldüklerinde Babaeski’ye (Baba-i Atik’e) gömülmelerini vasiyet etmislerdir. Sari Saltuk bunlardan biridir. Sari Saltuk Anadolu ve Trakya insanlari için bir evliyadir. Bir çok yerde mezari vardir. Oysa bir mezari vardir, o da Babaeski’de dir. Kaldi ki Babaeski’de baska Türk dervislerinin, Dede ve Babalar’in da mezarlari bulunmaktadir. Ama Türkler’den önce Babaeski, Hiristiyanlar için kutsal bir yerdi. Önemli bir inanç merkeziydi. Çünkü Hiristiyan teologlara ve Avrupa Halk Kültürü (folklor) arastirmacilarina, seyahlara göre Babaeski’de Hiristiyan Azizleri‘nin ve özellikle Aya Nikolaus’un (Noel Baba’nin) mezari vardi. Hiristiyanlar ona orada dua ediyorlardi. Daha sonraki yüzyillarda Sari Saltuk da oraya gömülmüstü. Rivayete göre mezarlari yanyana idi. Zaman içinde mezarlari karisarak hangisinin Sari Saltuk’un, hangisinin Aya Nikolaus mezari oldugu belli olmamistir. Bu yüzden Hiristiyan ve müslümanlarin bu azizlere birlikte dua ettikleri görülmüstür. Teolog (Din Bilgini) Stephan Gerlach kitabinda bu bilgilere yer vermektedir. Kendisi de bu olaya sahit olmustur.

Babaeski Belediyesinin bu olayi nasil degerlendireceginin, iç ve dis turistler için nasil bir ziyaret yeri haline getirecegini bilemem. Durumun tartisilmasi gerekir. Bilgiler ortaya konur, bu bilgilerin isiginda yapilmak istenen yapilir. Gerek bir Balkan ülkesinde kutlanan Babaeski kökenli Bahar Bayrami gerekse Noel Baba’nin mezarinin burada olmasi bir ilgi ve ziyaret nedeni olabilir. Kirklareli’nin genelinde bu Hiristiyan Azizi için yapilmis manastirlar ve kiliseler vardir. Onlar da ortaya çikarilir. Åzunu demek istiyoruz.  Yüzyillar boyu Babaeski’de olusmus bir efsane vardir, Büyütülmüs bir Inanç Yumagi bulunmaktadir. Bundan turizm için nasil yararlanilacagi gündeme getirilmeli ve üzerinde durulmalidir.