CUMHURİYETİN DEMİRYOLU DAVASI BUGÜN DE GÜNCEL

Cumhuriyeti kuranların ilk yıllarında önlerinde memleketin çok önemli sorunları ve davaları duruyordu. Bunların başında ki Milli Eğitimden sonra gelmektedir, YOL DAVASI vardı. Yol Davası'nı o yıllarda en iyi anlamış olanlar başta Mustafa Kemal, İsmet İnönü olmak üzere, asker kökenli politikacılar idi. Çünkü onlar Osmanlı ordusuna komuta ederken, cephelere savaşmaya giderken ve savaşın cereyan ettiği yerlerde YOL YOKLUĞU'nu görmüşler, yaşamışlar ve acı sonuçlarına katlanmış kimselerdir. Bu bakımdan Cumhuriyetin İlanı ile birlikte, öncelikle Demiryolu yapımı Cumhuriyet Hükümetinin ilk sorunu, ilk davası olmuştur. Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün takibinde, Başbakan İsmet İnönü'nün yönetiminde ülkenin her köşesini ve İlini demiryolu ile Merkezi Hükümet'e (Ankara'ya) bağlamak esas alınmıştır.
Osmanlı Devleti fethettiği yerlerde askeri yolların yanında ulaşım ve posta için de yollar düşünmüş ve inşa etmiştir. Ancak saltanat arabaları köy yollarından da gidebildikleri için nerde araba izi görmüşlerse oradan menzile, cepheye gitmişlerdir. Osmanlı'da Yol Davası daha ziyade ÇÖKÜŞ YILLARI'nda düşünülmüştür. Ancak yüzyıllar boyu askerin ağzından YOL ve OKUL DAVASI MARŞI düşmemiştir. Yolsuzluk ve eğitimsizlik, cehalet Osmanlı Ordularının en zayıf tarafı olmuştur. Tabii Mustafa Kemal ve İsmet İnönü gibi askere komuta etmiş kumandanlar yol davasının önemini anlamış kimselerdi. Bu nedenle Osmanlı'ların yabancıl şirketlere bıraktığı yolları geri almakla kalmamışlar, bunlara ek, yeni yollar inşa etmişlerdir. 1923     yılından 1950'ye kadar, Atatürk ve İnönü Dönemleri'nde ülkede 3 bin 764 km. demiryolu yapılmıştır. Onuncu Yıl Marşı'nda ifade edilen "Demir ağlarla ördük anayurdu dört baştan" bu olayı dillendirmektedir.
Şu günlerde ülkemizde demiryolları üzerine bir tartışma vardır. Bazı sağcı kalemşörler Cumhuriyetin ilk 27 yılında yani 1923-1950 arasında bir çivi çakmadığı gibi demiryolu da yapmadığı, hatta son günlerde daha da ileri giderek, "Ciddi bir kurtuluş savaşı yapmadıkları, İnönü Muharebelerinin uydurma olduğunu" söyler olmuşlardır. Fakat ne var ki Atatürk'ten sonra, İkinci Dünya Savaşı dolayısıyla de demiryolu inşaatı zayıflamış çok partili hayatta ise durma derecesine gelmiştir. Hatta Başbakan Özal, Demiryollarını "Komünist yapımı" olarak vasıflandırmıştır. Ancak sağın demiryolu yolları hakkındaki görüşü bu süreçte değişmiş fakat en fazla yapılan demiryolu uzunluğu 2 bin km.yi geçmemiştir. Cumhuriyetin 100. yılı olan 2023 yılına kadar yapılacak olan demiryolları başlanıp da yarım kalmış olanları tamamlamak olacaktır. Fakat Sayın Başbakan Cumhuriyetin 100. yıldönümü için ortaya iddialı bir hedef koymuştur. Bu hedef kapsamında yeni demiryolu yapımı da vardır. Fakat hedefin içeriğinde ne gibi projeler olduğu henüz tam belli değildir.