CUMHURIYETIN MÜZIK DEVRIMINDE ÜÇ KIRKLARELILI SANATÇI

Atatürk, müzikte Batili düsünüyordu ama kendisi Türk müziginde Rumeli sarki ve Türkülerini dinlemekten büyük zevk alirdi. “Ulusun Bati Müzigi dinlesin” derdi. Bu düsünceden hareketle müzigin altyapisinin olusmasina yönelik olarak okullarin açilmasini, müzik dersleri konulmasini bu baglamda çalismalar yapilmasini istedi. Atatürk’ün bu istegi tasraya (büyük merkezlerin disina) kadar yanki buldu ve bazi Illerde, örnegin Kirklareli’nde  cumhuriyetin baslangiç yillarinda müzik çalismalari yogun biçimde yapilmaya baslandi. Bu isin basinda Harp Okulu’ndan ayrilma müzik bilgini, arastirmaci yazar Vahit Lütfi Salci vardi. Bu amaçla 1923 yilinda KIRKLARELI HALK MUSIKI CEMIYETI’ni kurdu. Müzik kabiliyeti olanlarla dersler yapti, müzik aletlerini çalma kurslari açti ve çok da yetenekli gençlere müzik alaninda yol açti. 1926 yilina gelindiginde Kirklareli’nde, Ankara Riyaseti Cumhurbaskanligi Senfoni Orkestrasi sinavlarini kazanarak burada müzik çalacak gençler yetistirdi. Bu gençlerden biri de Tahsildar Ali Efendi’nin oglu Mehmet idi. Mehmet’i ve digerlerini yetistiren de Vahit Lütfi Salci idi.

Vahit Lütfi Salci çok yönlü bir kültür ve sanat adami idi. Atatürk’ün Müzik Devrimi’ne Kirklareli’nde öncülük etmis, Kirklareli’nde, Bati müzik dehalarinin eserlerini çalacak gençler yetistirmis, orkestralar, bando takimlari kurmus, marslar bestelemis biriydi. Mesela onun SÜRGÜNLER, AVDET MARSI, GELIÇYA MARSI gibi marslari, orduda çalinan marslardi. Kendisi Padisah Abdülhamit’in sarayi önünde müzik çalmis bir kimseydi. Müzik alaninda yetenegi ve bilgisi yabanci müzik sanatçilari, otoriteleri tarafindan da ilgi görüyor, takdir ediliyordu. Ankara’da Riyaseti Cumhur Senfoni Orkestrasi sinavlarini kazanarak Ankara’ya giden Tahsildar Ali Efendi’nin oglu Mehmet de onun talebesiydi.

Tahsildar Ali Efendi, oglu Mehmet Efendi kimdir? Su an ayrintili bilgilere sahip degiliz. Ancak aileyi tanimak, tanitmak isteriz. Çünkü Mehmet Efendi Atatürk’e müzik çalan orkestrada yer almistir. Kirklareli’nin cumhuriyet döneminde yetismis ilk müzik kabiliyetlerinden biridir.

O yillarda Kirklareli’nden yetismis bir baska müzik kabiliyeti daha vardir. Faik Canselen de Kirklareli’nden Ankara’ya gitmis, devletin himayesini görmüs, Fransa’ya müzik tahsili için gönderilmis bir kabiliyettir. Faik Canselen yakinda hayata veda etmistir. Bir çok müzik eserine imza atmis, basarilar kazanmis bir kimsedir. Ayrintilar yazmakta oldugumuz kitapta yer alacaktir.

Vahit Lütfi Salci bir müzikolog (müzik bilgini), Faik Canselen bir müzik sanatçisi, Mehmet Efendi orkestrada müzik çalan bir baska Kirklarelili. Bunlari bir araya topladigimiz zaman Kirklareli müzik sanatçisi yetistirmede oldukça yetenekli bir yerdir. Bugün uluslararasi müzik yapan Kirklarelililer vardir. Burhan Öçal, Nedim Nalbantoglu bunlardandir. Halk Türküleri ve özellikle Rumeli Türküleri baglaminda sinir ötesi söhrete ulasmis bir Faruk Yilmaz vardir. Candan Erçetin de onlardan biridir. Tabii Kirklarelili olup da müzik yapan, beste yapip çalan, okuyan baska sanatçilarimiz da vardir. Fakat müzikte cumhuriyetin öncüleri Vahit Lütfi Salci, Mehmet Efendi ve Faik Canselen’dir. Dogalki bunlar bugün yasamiyorlar. Fakat eserleri çaliniyor, Kirklarelili olduklari söyleniyor.. Kirklareli’nin birtakim cadde ve sokaklarini uydurma isimlerle adlandiranlar bu degerleri bilmedikleri için öyle yapmislardir. Kisilerin sanina, söhretine, hizmetlerine göre adlarin verilmesi dikkate alinmamistir. Dr. Fuat Umay gibi uluslararasi bir söhrete, ülke içinde bir isme sahip olan Fuat Umay adi bir arka caddeye verilmistir. Fuat Umay, Kirklareli Üniversitesine adi verilecek bir kisidir. Onun Çocuk Bayrami’na bugün 70 ülkenin çocuklari gelmektedir. O, Uluslararasi Çocuk Senligi’nin sahibidir. Hakkinda kitaplar yazilmis bir kisidir. Su an bu yaziyi okuyanlar bile Dr. Fuat Umay hakkinda ayrintili bir bilgiye sahip degildirler ve adini tasiyan bir caddenin nerede oldugunu bilmezler. Çünkü, bunlar geregi gibi tanitilmamis ulusal degerlerdir.