DÜNYADA KONUŞULAN DİLLER YANINDA ÖLEN KAYBOLAN DİLLER VAR

Geride kalan Cuma ( 4. 1. 2014 ) günü yazdığım yazıda dünyada konuşulan dillerden söz etmiştim. Ancak en çok konuşulan dillerden olan Çince'de bir yanlışlık olmuş, 1 milyar 427 kişinin konuştuğu yerine 427 milyon kişi olarak yazılmıştır. Aynı rakam kayması İspanyolca'da da olmuştur. Oysa İspanyolca dünyada 1 milyar 266 milyon kişi tarafından konuşulan bir dildir. Yanlışımızı düzeltiyor, konuya geçiyorum.
Dünyada az veya çok konuşulan diller olduğu gibi, zaman içersinde ölen, kaybolan diller de vardır. Mesela Kafkas halklarından UBIHLAR'ın konuştukları Ubıhça yakın zamanda ölen dillerden biridir. Bu dili dünyada konuşan tek bir kişi vardı. Bu kişi yurdumuzun Manyas İlçesinin Hacı Osman Köyünde yaşıyordu. Adı TEVFİK ESENÇ'di. Bendeniz 1990 yılının başında bacanağım kozmetik sanayicisi Adnan Hunca ile bu köye gitmiş, Tevfik Esenç ile görüşmüş, röportaj yapmıştım. Ne demek bir halkın, bir ulusun dilini dünyada yalnız bir kişinin konuşması? Şaşırtıcı, hüzün verici bir olay değil mi? Bu dilin halkı ölmüş mü yoksa dillerini unutmuşlar mı?
Evet, UBIHLAR'dan ölenler olduğu gibi dünyaya dağılıp dillerini unutanlar da vardır. Onlardan bir kısmı Türkiye'de yaşamışlar, fakat dillerini unutmuşlardır. Mesela Atatürk ile Kırklareli'ne gelen Ali Sayıt Paşa, İğneadalı Haydar Doğ, Bekir Sıtkı Paşa, Gazeteci Yazar Hıncal Uluç, yazar Hıfzı Topuz Ubıh kökenlidirler. UBIHLAR Kırım Savaşı'ndan sonra 1860'lı yıllarda Türkiye'ye göç etmişlerdir. Bagard Shinkuba yazdığı "SON UBIH" adlı kitabında Ubıhlar'ın Osmanlı Devletine göç etmeleri kararını 10 kişilik bir komisyonun verdiğini yazmaktadır. Şunu da ekleyelim, Ubıh halkı Çerkez kökenli bir halktır. Bir kez daha vurgulamak gerekirse UBIH DİLİ Kafkaslar'da, Türkiye ve dünyada Tevfik Esenç ile ölmüş ve kaybolmuş bir dildir. Ancak Tevfik Esenç Anadil'i Ubıhça'nın bantlarda kalmasını sağlamış, bir Fransız Dilbilimci'ye Ubıhça'yı okumuş, alfabesini yazdırmıştır.
Dünyada çok dil ölmüş ve kaybolmuştur. Tabii dilini kaybeden ulusun kendisi de, vatanı da kaybolmuştur. Trakologlar, yani Traklar üzerine uzman olanlar ne derler bilmiyorum ama, Trak Dili de ölmüş dillerden biridir. Fakat Trak adını yaşadıkları coğrafya bölgesine verdikleri kendilerini ölümden, unutulmaktan kurtarmışlardır. Bugün onların yaşadığı topraklar üzerinde Türkiye, Yunanistan ve Bulgaristan vardır. Doğu Trakya Türkiye'nin, Batı Trakya Yunanistan'ın, Kuzeybatı Trakya Bulgaristan toprakları'dır.
Yanlış bilmiyorsam tarihte 7 binin üstünde dil ölmüş, bu dilleri konuşan halklar tarihin karanlığında kaybolmuşlardır. Bu bakımdan bir ulus dilini yabancı diller karşısında korumak, geliştirmek zorundadır. Bu konuda Mustafa Kemal Atatürk'ün Türk ulusuna bir buyruğu vardır. Atatürk diyor ki, "Vatanını kurtarmasını bilmiş olan Türk ulusu, dilini de yabancı dillerin boyunduruğu altından kurtarmasını bilecektir." Atatürk, halkın Anadilini koruması için Harf ( Yazı ) değişikliği yapmış, dilinizin Arapça ve Farsça ( İran ) dillerinden arınması için Dil Devrimi yapmıştır. Bunu unutmayalım.