Kent Konseyi’nden “Bağların Kenti Kırklareli” paylaşımı

Kırklareli Belediyesi ve Kırklareli Kent Konseyi tarafından düzenlenen 14. Yayla Bolluk, Bereket, Hasat ve Bağbozumu Şenlikleri bugün başlıyor. Kırklareli Kent Konseyi’nin günlerdir sosyal medya üzerinden yürüttüğü bilgilendirici çalışmalar ise sürüyor. Önceki gün yaptığı paylaşımla bağcılık ve bölgenin tarihine ilişkin bilgi veren Kırklareli Kent Konseyi, Kırklareli’ne olan ilgiyi artırmanın yanında bağcılık konusundaki farkındalığı da artırmayı amaçlıyor. Bu konuda son yapılan paylaşımda ise ilin bağcılık kültürü ve tarihine ilişkin bilgiler paylaşıldı. Yapılan paylaşımda şu ifadeler yeraldı;
“Türkiye’nin Trakya toprakları, yapısı ve içeriği nedeniyle yüksek verimli üzüm bağlarının yer aldığı bir bölgedir. Kırklareli ise Istranca Dağları eteklerinin, Kırklareli ve Ergene Ovası ile birleştiği noktada bağcılıkta ayrıcalıklı bir üne sahiptir. Üzerinde bulunduğu coğrafya, tarih öncesi çağlarda gerçekleşen jeolojik zamanların miras bıraktığı mineralli ve kayaçlı topraklar, bolluk ve bereket dolu üzüm bağlarını barındırır. Nitekim Kırklareli topraklarında bağcılığın doğuşu ve gelişiminin binlerce yıl öncesine bölgeye adını veren Trak kavimlerine dayandığını yazılı kaynaklardan da öğrenmekteyiz.
Evliya Çelebi ünlü Seyahatnamesi’nde 17’inci yüzyılın ikinci yarısında ziyaret ettiği Kırklareli için kaleme aldığı "Şehrin cevanib i erbeasında, (dört tarafında) kara taşlık, kırmızı topraklı bağ ve bahçeler vardır ki içinde adam kaybolur" ifadesi de, o yüzyıldaki bağ varlığının durumu hakkında bir kanıt niteliğindedir. Günümüz Kırklareli kent merkezini dikkate aldığımızda, başlıca Namazgah mevkiinden Karakoç ve Ahmetçe Köyü ve Şeytandere’ye kadar, Bademlik Mahallesi’nden Koyunbaba ve Eriklice Köyü’ne kadar , Mahya Baba Caddesi, Aşağıpınar, Asilbeyli ve Balabanbaba mevkiine kadar dört bir yanı çevrili 50-60 bin dönüm üzüm bağlarının varlığı bilinmektedir.
Türk aileleri ile Gayrimüslim ailelerinin bir arada yaşadığı Osmanlı döneminde bu bağlardan elde edilen üzümleri Gayrimüslimler şarap yapımında kullanırken, Türkler Kırklareli’nin ünlü içeceği Hardaliye’ye ve üzüm şırasına dönüştürürlerdi. O yıllarda Kırklareli’nin en ünlü üzümleri ise Papazkarası, Pamit, Al Pehlivan ve Karagevrek’ti. 
Kırklareli’nde bağcılık, 1889 yılında Fransa’daki bağların floksera hastalığına yakalanması nedeniyle daha da önem kazanır. Fransa’ya bu dönemde Kırklareli bağlarından ünlü papazkarası cinsi üzümlerinden yapılma şaraplar götürülmüştür.
Kırklareli’nin bağcılık konusundaki parlak günleri ne yazık ki 1912-1913 yıllarındaki Balkan Savaşları ve beraberinde gelen zorunlu göçler, 1. Dünya Savaşı ve devamında bu defa Kırklareli bağlarında çıkan floksera hastalığı yüzünden geride kalmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanı ile birlikte bağcılığın gelişimini sürdürmek için Amerika’dan asma çubukları getirilmiş ve üretim teşvik edilmiştir. Ancak, yöre halkının farklı tarımsal ürünlere yönelmesi adım adım Bağları ve üzüm üretimini azaltmıştır.
Kırklareli Bağcılıkta Eski Günlerine Dönmekte Kararlı
Geçmişte verimli topraklarına yayılan bağlarının adına, bulgarcada üzüm şehri anlamında "Lozengrad" olarak anılan Kırklareli, Türkiye’nin ilk bağ rotası olan Trakya Bağ Rotası’nın oluşturulmasının ardından yeniden üzüm potansiyelini ortaya çıkardı. 2011 yılında 3 bin dönüm bağ alanı bulunurken, 2021 yılında son verilere göre bu alan 4 bin 500 dönüme yükselmiş durumda.
Kırklareli Valiliği İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Kırklareli Atatürk Toprak Su ve Tarımsal Meteoroloji Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ve Tekirdağ Bağcılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nün üzüm türleri koruma, geliştirme ve bağcılığı özendirici projeleri kapsamında yeniden geleneksel üzüm üreticiliğine talep artmaya devam ediyor.
Üretilen üzümlerin büyük bir kısmı Kırklareli’nin coğrafi işaretli içeceği Hardaliye’ye dönüşürken, yüzde 25’lik kısmı sofralık üzüm olarak tüketiciye ulaşıyor. Hedefler yeniden geçmiş yılların bereketinde ilk 5 yıllık süre içerisinde 10 bin dönüm üzüm bağına ulaşmayı gösteriyor.
Yapılan özverili çalışmalara Kırklareli Kent Konseyi, Kırklareli Belediyesi’nin destekleri il birlikte Yayla Bolluk, Bereket, Hasat ve Bağbozumu Şenlikleri’nde yerel üreticiyi en iyi bağ ve üzüm yarışması ile destekliyor, üreticinin üzüm mahsulünü ziyaretçilere en kısa yoldan sunmayı amaçlıyor. Katılımcı demokrasi anlayışında, yerelde üreticiyi desteklenmesi gerektiğine olan inanç, gelecekte Kırklareli’ni belki yeniden bağların çevrelediği bir il haline getirecektir.” (E.Yıldırım)