Bir süre önce Cumhuriyetin Kitap Eki’nde Mustafa Serif Onaran, “AYASLI ILE KIRACILARI 75 YASINDA” baslikli yazisinda, Selim Ileri de Zaman Gazetesinde “TAHIR ALANGU’NUN GÖZLEMI” yazisinda Çorlulu Memduh Sevket Esendal’in edebi kisilinden, öykücülügünden söz ettiler. “Ayasli ile Kiracilari” Sevket Esendal’in romanidir. Türk okuyucusu bu romani 1934 yilinda tanimistir. Mustafa Serif Onaran, Esendal’in hem romanciligi hem de öykücülügü üzerinde durmakta, yazilarinda ari Türkçe kullanmis olmasina dikkati çekmektedir. Esendal’in öykü ve romanlarinda yansittigi bu özelligine yani (Halk Türkçesi’ne yakinligina) Tahir Alangu’da isaret etmektedir. Tahir Alangu 1947-1948 yillarinda Kepirtepe Köy Enstitüsünde Edebiyat Ögretmeni idi. Bizim hocamizdi. Iri cüssesi ve derin edebiyat kültürü ile bizi bilgi ufuklarina götürüyordu. Selim Ileri, Alangu’nun Sevket Esendal’in edebi kisiligi üzerindeki gözlemlerinden söz etmektedir. Onun 1925 yilinda “Meslek Gazetesi”nde yayimlanmis MIRAS adli romanindan ve sonraki yillarda çikan öykülerinden bahsetmektedir.
Memduh Sevket Esendal, Cumhuriyetin ilk yillarinda edebi kisiliginden çok, siyasi kisiligi ile taninmistir. Ünlü bir ittihatçidir. Fakat Cumhuriyet döneminde CHP saflarinda, devlet hayatinda önemli vazifelerin insani olmustur. Saygin kisiligi ile ilgi toplamistir. Bizim, her zaman yeni bilgilerle degisebilecek bir ön arastirmamiza göre Memduh Sevket Esendal, Tekirdag’in ve de Trakya’nin ilk öykü (Hikaye) yazaridir. Tabii edebiyatçi yazar olarak Namik Kemal basta gelmektedir. Kesanli roman yazari Safiye Erol’da Edirne’nin ilk kadin roman yazarlarindandir. Memduh Sevket Esendal gibi oda Cumhuriyet öncesi dogmus, Cumhuriyet sonrasinda da eser vermeye devam etmistir.
Söz Trakya’nin roman, öykü yazarlarindan açilmisken Safiye Erol’dan önce Trakya’da kadin romancinin Kirklareli kökenli bir aileden gelen Ahmet Cevdet Pasa’nin kizi, Fatma Aliye Hanim oldugunu söylememiz gerekir. Hatta Fatma Aliye Hanim Türk edebiyatinda ikinci kadin roman yazaridir. Yeni Elli Lira’nin üzerinde resmi bulunan hanim Fatma Aliye’dir. Aile Osmanlilar zamaninda Bulgaristan’in Lofça kazasina göç etmis, ünlü siyaset, kültür ve devlet adami Ahmet Cevdet Pasa orada dogmustur. Ancak bu aile Kirklareli’nde “YULAR KIRAN” lakabiyla anilmaktadir. Kirklareli’nde “Ahmet Cevdet Pasa” adinda bir cami bulunmaktadir. Trakya’nin ilk roman ve öykü yazarlari olur da sairi olmaz mi? Arastirmalarimiz Trakya’nin ilk kadin sairin Kirklareli’nin Arizbaba köyünden Alevi-Bektasi kökenli Hürmüz Hanim oldugunu ortaya koymustur. Hürmüz Hanim Balkan Savasi yillarinda yasamis, genç yasta ölmüs, okuma yazmasi olmayan bir kimsedir. Ailede ünlü edebiyatçilar vardir. Tevfik Beybaba, Servet Dedebaba bu ailenin önde gelen sairlerindendir. Kirklarelili folklor arastirmacisi sair ve yazar Vahit Lütfi Salci (Vahit Dede) bu aile ve Hürmüz Hanim hakkinda günümüze önemli bilgiler birakmistir. Kilavuzlu Köyün arastirmaci yazar Refik Engin bu aile hakkinda genis bilgilere sahiptir. Yanlis bilmiyorsam Namik Kemal de bu marjinal kesimden gelmektedir. Bu Yerel ve bölgesel bilgilerin arastirmacilar için hareket noktasi olmasi bakimindan yarari çoktur. Köyler, kasabalar ve kentler yetistirdikleri seçkin kisilerle ün yaparlar. Sözgelimi Namik Kemal, Tekirdag için bir marka olmustur. Sinema ve tiyatro sanatçisi sair Cahit Irgat Lüleburgaz, dünya müzik bariyerlerini yikan Burhan Öçal Kirklareli için ayni seydir. Dünya çapinda heykeltras Ilhan Koman Edirne ile birlikte anilmaktadir. Çagdas Yunan edebiyatinin kurucusu sair ve öykü yazari Vize dogumlu Vizinos, Vize’yi Yunanistan’a götürmüstür.
Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol