Okul masrafları asgari ücretliyi aşıyor

28 Eylül 2015 Pazartesi günü okulların açılacağı günün belirlenmesiyle birlikte Kırklareli'de pek çok vatandaşı da alışveriş telaşı sardı. Kimi alışverişlerini ilimizin meşhur pazarı Çarşamba pazarından yapmaya çalışırken kimi ise ucuzluk pazarları ve kırtasiyeleri tercih ediyor. Okul masraflarının bu yıl bir önceki yıla oranla daha pahalı olduğunu söyleyen vatandaş ise yine haklı çıktı. Yapılan araştırmaya göre Kırklareli de dâhil olmak üzere okul giderleri bir önceki yıla göre yüzde 34.61 oranında artış göstererek asgari ücretlinin belini büktü. Olan yine dar gelirli vatandaşa olurken, uzmanlar ise kanserojen maddeler konusunda velileri uyarmaktan kaçınmadı. "Unutmayın! Malzemeler ne kadar süslü ise o kadar tehlike saçar" diyen uzmanlar velileri ucuz malzemelerden yine uzak tutmayı çok da başaramadı. Dar gelirli vatandaş çareyi yine ucuz malzemelerde buldu.
Turizmcilerden gelen talepler üzerine okulların açılması Kurban Bayramı tatili sonrasına ertelenirken bu durum en fazla dar gelirli vatandaşları vurdu. Okula başlama ve bayram masraflarını aynı dönemde karşılamak durumunda kalan tüketici kemerleri iyice sıktı. Kurban Bayramı masraflarının dahi altından kalkmakta zorlanan dar gelirli vatandaşlar, geçen yıla göre yaklaşık yüzde 35 artan okula başlangıç maliyetlerini de karşılamanın çaresini arıyor. Eğitim-İş'in araştırmasına göre, okula başlangıç giderleri geçen yıla göre yüzde 34,61 oranında arttı, ilkokula adım atmanın maliyeti ise bin 153 lira oldu.
Eğitim-İş Genel Başkanı Veli Demir: "Türkiye giderek, çok iyi eğitim almış bir azınlık, vasat bir eğitim almış büyük bir çoğunluk olarak ikiye ayrılmaya başlamıştır" sözleri ile yapılan okul giderleri araştırmaları hakkında düşüncelerini ortaya koydu.
Eğitim-İş, 28 Eylül'de okulların açılmasıyla birlikte, okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselere başlayacak öğrencilerin okula başlangıç maliyetlerini araştırdı. Bu araştırmaya göre, zenginler, yoksullara göre eğitime 50 kat daha fazla para harcıyor.
Resmi verilere göre Türkiye'nin gelir pastasından en az payı alan yüzde 10'luk kesim, Türkiye'de aileler tarafından gerçekleştirilen eğitim harcamalarının sadece yüzde 1'ini yapabiliyor. Ailelerin toplam eğitim harcamalarının yüzde 49,7'sini ise en zengin yüzde 10'luk kesim yapıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun hesaplamalarına göre, Türkiye'deki ailelerin 2014 yılındaki toplam harcamaları 730,4 milyar lira olarak gerçekleşti. Bu harcamanın 17 milyar 530 milyon liralık kısmı eğitim için yapıldı. Eğitim harcamalarının 8 milyar 397 milyar liralık kısmını en zengin yüzde 10'luk kesim yaparken, en yoksul kesimin eğitim için harcadığı miktar ise 175 milyon lirada kaldı.
Eğitim-İş Genel Başkanı Veli Demir araştırmaya ilişkin açıklamasında zenginlerle yoksullar arasındaki eğitim harcamalarındaki derin uçurumunu ortaya koyan TÜİK'in söz konusu hesaplamaları hakkında, "Türkiye'nin geleceği açısından derin bir endişe kaynağı oluşturdu. Türkiye giderek, çok iyi eğitim almış bir azınlık, vasat bir eğitim almış büyük bir çoğunluk olarak ikiye ayrılmaya başlamıştır" dedi.
-İLKOKUL 1'İNCİ SINIFA BAŞLAYAN BİR ÖĞRENCİNİN BAŞLANGIÇ GİDERİ
BİN 153,83 TL-
Eğitim harcamalarındaki bu uçurumun Türkiye'nin gelir dağılımındaki adaletsizliğin gelecek yıllarda çok daha yüksek oranlarda artacağını işaret ettiğini söyleyen Demir, "Bu tablo, eğitimde özel sektörün alabildiğine teşvik edildiğini ve Devlet okullarının bir köşeye itilmesinin gelecekte nasıl büyük bir tehlike oluşturacağını da ortaya koymaktadır.
Devlet okulları yoksul çocuklarının devam ettiği kurumlar haline gelmiştir. Devlet giderek bu okullara nispeten daha az kaynak aktarımı yapmaya başlamıştır" ifadelerini kullandı. Eğitim-İş piyasadaki ürünlerin reel verileri üzerinden, okula başlayan bir öğrencinin veliye getirdiği yükü araştırdı. Buna göre 2015-2016 eğitim öğretim yılında okula başlangıç giderleri şöyle oldu:
Okulöncesi eğitime başlayan bir öğrencinin başlangıç gideri 707,71 TL.
İlkokul 1'inci sınıfa başlayan bir öğrencinin başlangıç gideri bin 153,83 TL.
Ortaokula (5. Sınıfa) başlayan öğrencinin başlangıç gideri bin 300,05 TL.
Liseye başlayan öğrencinin ise bin 426,02 TL.
-OKULA BAŞLANGIÇ GİDERLERİ GEÇEN YILA GÖRE YÜZDE
34,61 ARTTI-
Öğrencilerin kullandıkları malzemelerin fiyatında geçen yıla oranla yüzde 34,61'lik bir artış gerçekleştiğinin altını çizen Demir, "Yaşanan hayat pahalılığı öğrencilerin kullandıkları malzemelere de yansıdı. Asgari ücretle hayatını devam ettiren bir kişi, okula başlayan çocuğu için, bir aylık maaşından fazlasını, en düşük maaş alan memur ise maaşının yüzde 70'ini okul masrafı olarak harcamak zorunda kalacaktır" ifadelerini kullandı. Çocuğunun gıda harcamalarını karşılamakta zorlanan velilerin, çocuklarını özel okullara gönderemeyecekleri gerçeğinin görülmesi gerektiğini belirten
Demir, öğrencileri özel okullara yönlendirme yerine, devletin, kendi okullarına sahip çıkması, personel, fiziksel alt yapı, araç-gereç eksikliklerini gidermesi, herkese eşit nitelikli, bilimsel ve parasız eğitim vermenin yollarını bulması gerektiğini ifade etti.