ŞAİR EMİNE SONAL VE MANİLER KİTABI

Şair Emine Sonal edebiyatın birkaç dalında ürün vermektedir. Şiir yazıyor, düz yazıya(Nesir) el atıyor ve son zamanlarda da maniler üzerinde çalıştığı ortaya çıktı. Bir süre önce bir işi için geldiği Kırklareli'nde şair Mülayim Tirfil'in kahvesinde görüştük. Bana yeni çıkardığı maniler kitabını imzalayıp verdi.
Emine Sonal, Trakyalı bir şair ama o bir Bölge Şairi olmanın sınırlarını aşmış bulunuyor. Buralarda "şiiri okuyucunun ayağına götüren şair" olarak tanınıyor. Belli ki Emine Sonal ülkemizde şiire, kitaba ulaşmayan bir kesim olduğunu düşünmektedir. Onun yaptığını Kırklarelili yazar ve şair Selahattin Demiraco da yapmaktadır ama o şimdiye kadar bilmediğimiz bir yöntemle okuyucudan aldığı bilgiyi yazıya döküp kitaplaştırdıktan sonra piyasaya da okuyucuya sunmaktadır. Tabii bir anlamda bilgiyi sahibine iade etmektedir. Bu bana ilginç bir yöntem olarak gelmektedir. Ünlü Yunan düşünürü Sokrat'ın uyguladığı yönteme benzer bir şey. Sokrat ebe olan anası için "ANAM ÇOCUK DOĞURTUR BEN FİKİR DOĞURTURUM" der. Emine Sonal da kitapları ile okuyucuya gitmektedir. Emine Sonal'ın, Selahattin Demiraco'nun şair Alaeddin İkican'ın yaptıkları şey okumayı insanlarımıza sevdirmektir.
Şair Emine Sonal, edebiyatın gündeminden düşmüş gibi görünen fakat halkın eğlence geleneğinde yeri olan MANİ'lere el atmayı nereden aklına getirdi bilmiyorum. Kırklareli'nde şair ve gazeteci yazar Hatice Opak Bilgin de uzun zamandan beri Maniler üzerinde çalışmakta, Mani yazmaktadır. Bana bu çalışmalar nostalji olarak geldi. Onlar ne diyor bilmiyorum.
Mani edebiyatta yeri olan değişik bir şiir türüdür. Edebiyat tarihinde yer alan bilgilere göre MANİ Hece Ölçüleri ile yazılan dört mısralık bir edebiyat ürünüdür. Yazanı belli değildir. Çok yaygın bir Nazım çeşididir. "Maniler karşılıklı atışmalarda, "Karşı-Beri" denilen Türkülerde söylenir. "Hıdırellezlerde, düğünlerde okunup söylenir, konuları genellikle "Aşk, gurbet, kıskançlık, hasret, kırılganlık gibi hadiselere bağlıdır. Türklerin geleneklerinde yeri olan bir şiir türüdür. "Mani'nin kaynağı halkın belleğidir." Türk insanı Mani'yi sever, olaylar üstüne hemen mani söyleyebilir. Düğünlerde, bayram ve Hıdırellez eğlencelerinden mani okuyanlar var. "MANİCİ BAŞI" derler. Mani Türk Halk Kültürü kapsamında bir Nazım türü şiirdir. Şair Emine Sonal kütüphane raflarında yeri boş duran bir bilginin, bir kültürün kitabını yazmıştır. Bir anlamda Tekirdağ ve yöresi Halk kültüründe yeri olan Manileri tekrar gündeme getirmiştir. Bu Halk Kültürü'ne(Folklora) hizmettir. Fakat manici başının artık köylerde Mani söylemediğini bilmek lazım.
Şair Emine Sonal'ın "Gönül Defterimden Maniler" adını taşıyan kitabından manilerden başka düz yazılar da vardır. Şiirlere de yer vermiştir. Bu bakımdan kitabı okunacak hale getirmiştir. Yazmaktan çok konuları araştırmaya dayanmaktadır. Tekirdağ'ın Şarköy'ünden olan şair Emine Sonal yazdığını güzel okuyan bir edebiyatçıdır. Yazımı onun kitabından bir Mani ile bitirmek istiyorum.
Kaç kitaba sığardı
Seni yazsaydı kalem
Ama yürek yok sende
Güler sana elalem.