-SÖKELI CAFER EFE-

-SÖKELI CAFER EFE-
"CAFER HÂLZAR'IM BEN ÂRIF OLANA.
VATAN NÖBETINI TESLIM ALANA.
HAKKIN HATIRINI GÖREV BILENE.
YIÄzITLERE BENDEN SELAM SÖYLEYIN." diyor. Sökeli yigit Cafer Efe...
Aydin ili - Söke Ilçesinden, Kusadasi'na giden yolda çok içten duruslu vede kendisine yakisir ama ilgi çekici bir heykel gördüm. Kaidesinde Söke isminin küçük harflerle yazildigi ancak bu yigidin adinin ise büyük harflerle yazilisi sayginin anlamini Cafer Efe ile baglamisti. Kimdir bu yigit diye hemen arastirmaya sormaya basladim. Zamanim vardi. Kendisi hakkinda kitap yazilmis ama ulasamadim.
KURTULUS SAVASINDA CAFER EFE
Söke'li Cafer Efe 1890'li yillarin basinda Girit'in Kandiye sehrinin Kolena Köyü'nde dogmus bir Türk'tür. Ailesi ile birlikte bagcilik ve zeytincilik yapmakta olan genç Cafer, bir rum olan Acaritsis'i öldürdükten sonra müebbet hapse mahkum olmustur. Girit Adasi'nda bulunan Türkler Cafer Efe lehine gösteriler ve baskinlar düzenleyince adayi terk etmek kosuluyla serbest birakmislardir.
Cafer annesi Havva kadin - babasi Ibrahim Efendi - kardesi Haydar ve bir kizkardesiyle birlikte, önce Erdek'e, sonra Izmir'e daha sonra da Söke'ye gelerek yerlesmistir. Gönüllü olarak askere giden Cafer, Balkan Savasina katilmis ve agir yaralanmis - Mondros Mütarekesiyle ordunun terhis edilmesi sonunda Söke'ye dönmüstür.
Kurtulus savasi öncesi Söke ve çevresinde yasayan Rumlarin isgalci Yunan kuvvetlerinden güç alarak bölgede yarattiklari siddet ve baskilara karsi mücadeleye baslayan Cafer Efe bir grup Sökeli arkadaslariyla Mursalli, Yoran (Didim), Ortaklar, Balatçik, Germencik, Uluyol, Celse Köylerinde ki Yunan karakollarina baskinlar düzenlemis, ulusal direnisin temellerini atmistir....
Söke müfrezesinin sevk ve idaresi Binbasi Saip Beyde idi. Ancak müfrezenin basinda da Girit'li Caferaki (Cafer Efe) vardi. Germencik, Ortaklar, Söke çevresinde birçok baskini basariyla gerçeklestiren Cafer Efe (Caferaki) 03 Temmuz 1919 günü Germencik'teki Yunan Birligine yaptigi baskinda, kurulan bir pusuya düsürülerek Mülazim Samli Selim Efendi ve birkaç askeriyle birlikte sehit oldu. Anadolu Kurtulus mücadelesini verirken birçok kahramanlar ile isimsiz kahramanlara yani atalarimiza mutlaka rastlariz. Söke mücadelesinde de yine Cafer Efe (Caferaki)'nin kardeside var. Bunlardan birisi olan Anzavur Isyani'nada Söke'den 110 kisilik bir kuvvet Cafer Efe'nin kardesi Haydar Aga komutasinda Çerkez Ethem kuvvetlerine katilmak üzere gönderilmistir. Anadolu Kurtulus mücadelesinde her imkan deger bulmus ve kulllanilmistir.
Kisacasi söyle diyebilirim. Bu kahraman ile birçok kitap yazilabilir. Sökeli Cafer Efe, Kurtulus Savasi öncesi, Söke ve yöresinde yasayan rumlara, Yunan kuvvetlerine karsi mücadele baslatmistir. Yunan ordusuna ait Mursalli - Yoran (didim) - Ortaklar - Balatçik - Germencik - Uluyol ve Celse Köy karakollarina kizanlari ile baskinlar düzenlemistir. Germencik baskininda da sehit düsmüstür.
Cafer Efe (Caferaki) Girit dogumlu Türkiye sevdalisi, Söke asigi, vatansever bir TÜRK'tür. Sökede kaldigim birkaç gün içinde topladigim bu bilgilerimi sizinle paylasmak istedim. Cafer Efe'ye yazilmis birçok mani, türkü, agit ve koçaklamalar mevcut oldugunu vede Söke içinde yasayan akrabalarinin bulunabilecegini duydum. Ama benim orada zamanim olmadigi için arastirmamda yarim kaldi. Hosçakalin......... 10 Haziran 2007 Söke Anilarim
Not
Devami Çarsamba günüdür