"Şeker" tadında kasaba "Şeker"siz kaldı

Yemyeşil ağaçlarla çevrili yolları, her biri bahçe içindeki "Teliçi Evleri"yle Alpullu Şeker Fabrikası Lojmanları, adeta kaderine terk edilmiş durumda… Çünkü Cumhuriyet tarihinin şeker üreten ilk fabrikası olan Alpullu Şeker Fabrikası'nda 2 yıldır üretim yapılmıyor!

Bir yer düşünün… Tüm cadde ve sokakları sıra sıra ağaçlarla çevrili, sessiz sakin bir kasaba… Her biri; içi çiçeklerle, meyve ağaçlarıyla, hatta salıncaklarıyla, kameriyeleriyle süslü kocaman bahçeli evler… Zamanının tam teşekküllü hastanesiyle, sinema ve tiyatro salonuyla, gazinosunda düzenlenen yemekli eğlencelerle, hatta Atatürk'ün de kaldığı köşkleriyle ünlü kasabası… Eşsiz doğasının yanı sıra, sakinliğiyle, huzuruyla, tertemiz havasıyla Alpullu kasabası… Ve Cumhuriyet tarihinin ikinci ama üretime geçiş anlamında ilk fabrikası, Alpullu Şeker Fabrikası… Ve fabrikanın hemen yanı başında, fabrikada çalışanlar için yapılmış olan Alpullu Şeker Fabrikası Lojmanları, bilinen adıyla "Teliçi Evleri"…
"Teliçi Evleri"nin şaşaalı dönemi geride kaldı
1926 yılında kurulan Alpullu Şeker Fabrikası'nın çalışanları için fabrikanın yanı başında yapılan lojmanlar, "Teliçi Evleri", "Onevler", "Onbeşevler" ve "Saray Binası" olmak üzere geniş bir alanı kapsıyordu.
"Teliçi Evleri" dışında diğer lojmanların sonradan özelleştirildiği söz konusu lojmanlarda 1985 yılına kadar, burada ikamet edenler, ev kirasından, yakıt, elektrik ve su faturalarına kadar her türlü gideri devlet tarafından karşılanmakla refah içinde yaşadı.
Sosyal hayatın da eksik olmadığı alanda, sinema salonunda gösterilen sayısız filmden, ünlü tiyatrocuların sahne aldığı tiyatroya; yemeklerin, eğlencelerin düzenlendiği gazinolardan çeşitli etkinliklere kadar, çalışanlara sınırsız sosyal imkânlar sunuluyordu.
1926 yılında kurulan Alpullu Şeker Fabrikası'nda çalışanlar için fabrikanın hemen yanı başına yapılan lojmanlar, fabrikanın aktif olduğu dönemde oldukça şaşaalı bir döneme sahne oldu.
1985 yılına kadar her türlü masrafının devlet tarafından karşılandığı lojmanlar, 1985 yılından itibaren ücretli ve süreli ikamet yeri olmasına rağmen, fabrika çalışanları o dönemde hem maddi hem manevi refah içinde yaşadı.
Yılda ortalama 50 bin ton pancar işleyen ve 2 bin ton şeker üreten fabrikanın, uzun yıllar ülkemizin önemli oranda şeker ihtiyacını karşıladığı düşünüldüğünde fabrikanın ve çalışanlarının hayat standardı oldukça üst seviyelerdeydi.
Nitekim fabrikanın en faal olduğu, 5-6 ay süren ve kampanya" olarak adlandırılan dönemde çalışanların ciddi kazanç sahibi olduğu biliniyor.
Tam teşekküllü hastanesi, fabrika çalışanlarına özel gecelerin düzenlendiği gazinoları, 1930 yılında fabrikayı gezmeye gelen Atatürk'ün kaldığı köşk olarak tanınan ve bahçesinde; dünyada sadece 200 tane üretilen ve ülkemizde de sadece iki tane bulunan 1934 Alman yapımı buharlı lokomotiflerden birinin sergilendiği "Ergene Köşkü" ve yemyeşil doğasıyla ünlü "Teliçi Evleri" şimdi o eski görkemli günlerini arıyor.
Türkiye'nin ilk şeker üreten fabrikası
1925'te, Türkiye'nin ilk Şeker Fabrikası olan Uşak'taki Şeker Fabrikası'nın kurma çalışmaları devam ederken, yine aynı yıllarda 22 Aralık 1925 tarihinde Alpullu Şeker Fabrikası'nın temeli atılarak on bir ayda fabrikanın montajı bitirilmiş ve 26 Kasım 1926'da tarihinde fabrika işletmeye açılarak ilk Türk şekerini üretmiştir.
Bu özelliği ile, zamanının en önemli fabrikalarından olan Alpullu Şeker Fabrikası artık ne yazık ki üretim yapmıyor! Yaklaşık 2 yıl önce üretimi durdurulan ve bir süre daha pasif kalırsa kapanma tehlikesiyle baş başa kalacak olan fabrika, şimdiden terk edilmiş kasaba görüntüsü veren Alpullu'nun tamamen bitmesine sebep olacak.
Trakya bölgesi adına büyük bir kazanç kapısı olacak
Kurulduğu yıllarda ülkemizin şeker ihtiyacını önemli oranda karşılayan ve aktif hale geldiğinde Trakya bölgesine büyük kazanç getirecek olan Alpullu Şeker Fabrikası'nda, artık bölgede pancar üretimi gerçekleşmediği için yaklaşık 2 yıl önce üretim durduruldu.
Şeker üretimi için her türlü koşulun hazır olduğu fabrikada şu an tek eksik olan şey, şeker pancarı. Fakat bölge insanı pancar üretimine yönelmediğinden, hem Alpullu'ya hem de bölgemize büyük kazanç sağlayacak olan fabrika atıl vaziyette adeta kaderine terk edilmiş durumda.
Her ne kadar bir süre önce özelleştirilmesi telaffuz edilse de, CHP Kırklareli Milletvekili Vecdi Gündoğdu'nun yakın zamanda konu hakkında meclis önergesi vermesine rağmen henüz somut bir gelişme gerçekleşmedi.
Şu anda 4500 nüfusa sahip ve sahip olduğu doğal güzelliklerin yanı sıra, içinde barındırdığı, birbirinden güzel evleriyle ünlü "Teliçi Evleri"nin bakımsızlıktan çürümeye yüz tuttuğu Alpullu'nun yine o görkemli zamanlarına dönmesi bölge halkının en büyük dileği.
Trakya'nın göbeğinde, bir Avrupa kasabası olan Alpullu'nun ayakta kalmasının anahtarı Alpullu Şeker Fabrika'nın yeniden faal hale gelmesi, hem bu şirin kasabamız hem de bölgemiz adına çok büyük bir kazanç olacaktır.