Osmanlilar zamaninda Rumeli'nde 15 dolayinda sair yetistigini bir yerde okumustum. Ancak verilen bilgiler arasinda kadin sairlerden, kadin roman ve öykü yazarlarindan söz edilmiyordu. Belki bu o 15 sairin yetistigi devirlerde kadin yazar olmadigindandir. Nitekim bizim bir arastirmamiza göre Trakya'da (Rumeli'nde) kadin roman ve öykü yazari Osmanli Devletinin Batis Yillari'nda ve Cumhuriyet Dönemi'nde yetismistir. 1839 da Tanzimatin ilanindan sonra Rumeli kökenli kadin yazar ve sair olarak Ahmet Cevdet Pasa'nin kizlari Fatma Aliye ile Emine Semiye, Kirklareli Arizbaba Çiftligi sahibi Bektasi sairi Tevfik Beybaba'nin sair kizi Fatma Hürmüz ve Kesan'da: Bektasi bir ailenin kizi olan Safiye Erol yetismislerdir. Yakin zamanda Trakya'da ilk Kadin Hikayeci Kirklareli'nden Hatice Opak Bilgin çikmistir. Hatice Opak Bilgin ayni zamanda sair ve gazete yazaridir. Åzayet erkek öykü ve roman yazarlarini da söylemek gerekiyorsa saz ve söz ustasi sair Hasan Öztürk Trakya'nin ilk roman, Çorlu'dan ünlü devlet adami Memduh Åzevket Esendal ise, ilk öykü yazaridir. Kirklareli'nden öykücü Zeynel ilhan, Memduh Åzevket Esendal'dan sonra gelmektedir. Dikkat çekicidir, Trakya'nin ilk kadin sairi, ilk kadin öykü yazari ve ilk roman yazari Kirklarelilidir. Bunlar "Fatma Aliye, Emine Semiye, Fatma Hürmüz, Safiye Erol ve Hatice Opak Bilgin'dir. ilk roman yazari Hasan Öztürk'tür. Bunlarin içinde edebiyat tarihine geçen Kirklareli'nden Fatma Aliye, Emine Semiye , Kesan'dan Safiye Erol, Çorlu'dan Memduh Åzevket Esendal'dir. Bir yanlis anlamayi önlemek için hemen söyleyelim ki Kirklareli ve Trakya'da Osmanli Devleti'nin kurulus yillarindan itibaren erkek sairler vardir ve bunlar Rumeli'nden yetismis. 15 sairin içindedirler.
Safiye Erol, Türkiye Trakya'sinda yetismis (1902-1964) güçlü bir romancidir. Edebiyatçi Selim Ileri, O'nun son romani "Dineyri Papazi" adli kitabinin bir basyapit oldugunu söyler. Roman yazari Ahmet Hamdi Tanpinar'in meshur "HUZUR" adli romanina es degerde bulur. Mehmet Nuri Yardim ise yazdigi "KAYIP ISTASYON" adli kitabinda Safiye Erol'un yazarligina ve romanciligina bir baska açidan bakarak, "Onun muhtesem bir kuyruklu yildiz gibi ufkumuzu, hem de sessiz sedasiz terk edisini kabullenmek çok güçtür" degerlendirisini yaptiktan sonra Safiye Erol'un Yunan, Hint, Islam felsefesini kusursuz bir vukufla tetkik ettigini belirtmekte, derin kültürüne dikkat çekmektedir. Safiye Erol, 62 yillik ömründe "Kadiköy'ün Romani, Cigerdelen, Ülker Firtinasi, Dineyri Papazi, Papatya" gibi birbirinden degerli kitaplara imza atmistir.
Safiye Erol üzerine çok yazilar yazilmis, degerlendirmeler yapilmis bir kadin romancidir. Kendinden sonra gelen bir çok kadin yazari etkilemis, yasadisi dönemin sosyal olaylarina saglikli bir açidan bakmistir. Kesanli Ikbal Hanim'in kizi olarak ün yapan Safiye Erol, Osmanli egitim sistemi içinde yetistigi için Gelenekçi Kültürü romanlarina da yansitmis, Islam Medeniyeti'ne tutkunlugundan söz etmistir. Bu baglamda Fatma Aliye Hanim ile Safiye Erol'u anlayisla karsilamak, onlarin Osmanli Kültürü içinde yetistiklerini, Cumhuriyeti ve Mustafa Kemal'i geregince anlamakta zorlandiklarini kabul etmek gerekir.
CEP SANAT’tan Alinti.
Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol