Torba Yasa'ya bir tepki de EDP'den

Esitlik ve Demokrasi Partisi (EDP) Kirklareli Il Baskanligi, AK Parti tarafindan hazirlanan ve birçok parti ile sivil toplum kurulusu tarafindan tepki ile karsilanan Torba yasaya tepki gösterdi. Söz konusu yasa ile beraberinde olumsuz düzenlemelerin getirilecegini ifade eden EDP Kirklareli Il Baskani Åzevket Basgelen, ayrica asgari ücret yas sinirin 16’dan 18’e çikarilmasinin da çok sayida isçinin 80 TL düsük maas alacagini söyledi. EDP olarak Torba yasa tasarisinin içerisinden çalisma yasamina iliskin maddeleri çikarmak için mücadele edeceklerini belirten Basgelen, yaptigi basin açiklamasinda sunlari kaydetti, ”AKP Hükümetimizin hazirlayip Meclis'e getirdigi Torba Yasa Tasarisi, TBMM Genel Kurulu'nda görüsülmeye baslandi. Güvencesiz çalisma yasamini iyice yerlestirmek ve yayginlastirmak amacini da içeren bu yasa tasarisi, 'devletin borçlarinin yeniden yapilandirilmasi' basligi ile Meclis'te ele aliniyor. Torba Yasa Tasarisi ile çalisma yasamina iliskin su olumsuz düzenlemeler getiriliyor:  Asgari ücretlilerin yas siniri yükseltiliyor. 16 yas 18'e çikariliyor. Böylece 18 ile 18 yas arasindaki 200.000'in üzerinde gencin mevcut asgari ücret üzerinden 80 TL daha az ücret almasi saglaniyor. 

Düzenlemede, 'böylece bu sigortalilar yönünden, asgari ücret ile sigorta primine esas kazanç arasindaki farklilik ortadan kaldirilacak. Isveren üzerindeki prim yükü azaltilacak' ifadesi kullaniliyor.

Kismi süreli Istihdam nedeni ile sigortasi eksik yatanlar, eksik süreyi 30 güne tamamlamak için ceplerinden ödeme yapmak zorunda birakiliyor. Ödemeyi yapmadiklari takdirde, hastaneye gittiklerinde muayene olamiyorlar. Mesleki egitim gören ögrencilerin staj yapabilecekleri isyeri sayisi artiriliyor. 10’un üzerinde isçi çalistiran isyerleri, stajyer uygulama kapsamina aliniyor. Ayrica, 5 ve üzerinde isçi çalistiran yerler Bakanlar Kurulu karari ile stajyer ögrencilere açik tutulabiliyor. 18 yasini bitirmis olan ögrenciler, daha önce asgari ücretin üçte ikisi oraninda ücret alirken, yeni düzenleme ile bu oran üçte bire düsürülüyor. Böylece isçi açiginin stajyerlerle kapatilmasi ve düsük ücreti karsilanmasi saglanmis oluyor.

Torba Yasa Tasarisi'nin 58. Maddesi'nde, 'genel ekonomik sektörel veya bölgesel kriz ile, zorlayici sebeplerle isyerindeki haftalik çalisma sürelerinin geçici olarak önemli ölçülerde azaltilmasi veya isyerinde faaliyetin tamamen veya kismen geçici olarak durdurulmasi hallerinde isyerinde üç ay’i asmamak üzere kisa çalisma yapilabilir ibaresi yer aliyor. Daha önce yasada 'genel ekonomik km ve zorlayici sebepler' ifadesi ile açiklanan kisa süreli isçi çalistirmanin kapsami genisletiliyor, kisa çalisma ödenegine basvurma imkani arttiriliyor.

Ilk defa ise alinacak her bir sigortali için, özel sektör isverenine sigorta primi destegi getiriliyor. 18" 29 yas arasi erkekleri ve 13 yas üzeri kadinlari istihdam edenlerin sigorta primlerinin issizlik sigortasi fonunca karsilanmasi saglaniyor. Bu yolla, 30 yas ve üzerindekilerin ise alinmasi zorlastirildigi gibi, Issizlik Sigortasi Fonu, istihdami tesvik gerekçesi ile patronlarin kullanimina açiliyor. Ilk defa ise girislerde deneme olan 2 ay süresi, 4 ay’a çikariliyor. Turizm sektörüne 4 ay 'denklestirme süresi' getirilerek fazla mesai uygulamasi için ek ücret ortadan kaldiriliyor. Böylece, isverenin isi 4 aylik bîr süreyi kapsadigi taktirde, sürenin sonunda kapiya konulan isçinin, bîr sonraki isyerinde ilk defa ise giren' muamelesi görmesi saglanmis oluyor. Tasarida memurlarin yürüttükleri hizmetin özelligine göre kurumlarina çalisma saat ve sekillerini belirleme yetkisi veriliyor. Kurumlarin basvurulan Devlet Personel Baskanliginin teklifi üzerine Bakanlar Kurulu'nun degerlendirmesine birakiliyor. Kurumun istegi halinde belirli çalisma saati disina çikilmasi normallestiriliyor.

Kademe ilerlemesinde 'olumlu sicil yerine disiplin cezasi atmamak kavrami getiriliyor. 8 yil içinde herhangi bir disipiin cezasi almayan memura bir kademe ilerlemesi hakki veriliyor. Ancak disipiin uygulamasi, hakkina sahip çikmak için sendikal tepkisini disa vuran kamu emekçilerini fazlaca kapsadigindan, bu düzenleme ile uslu memur anlayisi yerlestirilmeye çabalaniyor. Vali ve kaymakamlara, kamu kurum ve kuruluslarinda görev yapan her düzey personelin 'üst disiplin amiri' yetkisi veriliyor. Emirleri ile memurlar hakkinda sorusturma açilmasi ve sorusturmanin sürgün cezalari ile sonuçlandirilmasi kolaylastiriyor. Tasari ile, devlet memurlarinin da isçiler gibi ödünç verilmesinin yolu açiliyor. Memurlarin, karsi tarafin talebi, çalistigi kurumun izni ile baska bir kuruma gönderilmesi yasallastiriliyor. Görüldügü üzere bu düzenlemeler ile, çalisan milyonlarca insani issizlikle tehdit eden, isçiyi issizle karsi karsiya getiren uygulamalara son verme arayisi yerine, güvencesizlik yasallastirilmis oluyor. Nüfusumuzun yüzde 1’i açlik sinirinin altinda, yüzde yirmisi yoksulluk sinirinin altinda iken ve yurttas hakki olan asgari gelir güvencesi uygulamasina geçilmesi gerekirken, çalisanin asgari ücret ve sosyal güvenlik hakkinin zora sokularak elinden alinmasi, bir insan hakki ihlalidir.

AKP Hükümeti, çalisma hayatina getirilecek bu yasayi, devletin borçlarinin yeniden düzenlenmesi  basligi altinda kamufle ederek sunuyor. Çünkü kendisi de, çalisan milyonlarca insani daha da magdur edecegini, çok iyi biliyor. Çalisma yasaminin, böyle bir baslik ve Torba Yasa Tasarisi ile degil, basli basina ele alinmasina ve yeni bir yasal düzenlemeye ihtiyaci vardir. Etkin bir is güvencesi sistemi çalisma yasaminin temelini olusturur. Çalisanlari, ekonominin olmazsa olmaz unsurlari olarak algilayacak ve sosyal güvenlik haklan da dahil olmak üzere güvenli çalismanin ilkelerini belirleyecek bir çalisma hayati düzenlemesi sarttir.Insani ve sosyal bir çalisma yasami olusturulmasi için yapilacak yani düzenlemenin, katilima açik olmasi ve sendikalarin önerilerine basvurularak hazirlanmasi gerekir. Basta Uluslararasi Çalisma Örgütünün ürettigi kurallar olmak üzere, uluslararasi çalisma hukukunun demokratik esaslari, kararlari, sözlesmeleri kabul edilmeli ve bunlar yasal düzenlemeye dönüstürülmelidir. Esitlik ve Demokrasi Partisi olarak, hükümeti bu Torba Yasa Tasarisinin içinden çalisma yasamina iliskin maddeleri çikarmaya çagiriyoruz. Hükümet, 'çalisma yasaminin yeniden düzenlenmesi' basligi altinda, öncelikle sendikalarin önerilerini dinleyerek, yeni bir yasal düzenleme paketi hazirlamalidir.