Trüf'te bir arpa boyu yol kat edemedik

Kırklareli'de Trüf mantarı avcılığı için kolları sıvayan vatandaş beklediğini bulamadı. Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın 2014-2018 Trüf Mantarı Eylem Planı'nı kapsamında "Trüf Mantarı Avcılığı" kursu açılması ve sertifika verilmesi için başvuruda bulunan emekli esnaf Fikret Sucuoğlu, Kırklareli Orman İşletme Müdürlüğü'nden özetle; 'Kurs vermek Halk Eğitim Merkezi'nin görevi ancak onlarında böyle bir eğitim modülü yok' yanıtını aldı.
Dünyada eko turizmde özel bir yere sahip olan ve sadece bahçelerini gezmek için bile ücretli randevu alınması gereken trüf mantarı Kırklareli'nde bazı bölgelerde kendiliğinden yetişiyor.
Dünyanın sayılı lezzetleri arasında gösterilen ve kilosu 3 bin TL'ye alıcı bulan Trüf mantarının Kırklareli'de de bazı bölgelerde kendiliğinden yetiştiğini öğrenen emekli esnaf Fikret Sucuoğlu, bu mantar türünün iyi bir gelir kapısı olabileceğini düşünerek giriştiği uğraşısında bir arpa boyu yol kat edemedi.
"Siyah İnci", "Siyah Elmas" gibi lakapları ile tanınan Dünya'nın en pahalı ve zor bulunan mantar türlerinden biri olan trüf (Tuber spp.) mantarının bölgede avcılığı yapılacak kadar çok olduğunu fark eden Sucuoğlu, bununla ilgili Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın da "2014-2018 Trüf Mantarı Eylem Planı" olduğunu öğrenince 2015 yılında "Trüf Mantarı Avcılığı" kursu açılması için Kırklareli Orman İşletme Müdürlüğü'ne başvuruda bulundu. Kursa katılmak için 20'ye yakın istekli de bulan Sucuoğlu'na verilen yanıt ise pekte beklediği gibi olmadı.
24 Kasım 2015 ve 11 Aralık 2015 tarihlerinde bu konuda yazdığı dilekçelerine 18 Şubat 2016 tarihinde ancak yanıt alabilen Sucuoğlu, Bakanlığın "2014-2018 Trüf Mantarı Eylem Planı" ile hiçte örtüşmeyen, "Ya Bakanlık altını doldurmadığı bir işe girişmiş ya da bizim buradakilerin Bakanlıktan haberi yok" dedirtecek bir yanıt aldı.
Sucuoğlu'na 18 Şubat 2016 tarihinde Orman İşletme Müdürlüğü'nden verilen cevabi yazıda;
"İlgi tarihli dilekçenizde belirtilen Trüf Mantarı Avcılığı Sertifikası ile ilgili İstanbul Orman Bölge Müdürlüğümüzden görüş talep edilmiş olup, İstanbul Orman Bölge Müdürlüğümüz (Odun Dışı Ürün ve Hizmetler Şube Müdürlüğünün) 23.12.2015 tarih ve 2796706 sayılı emirleri gereği;
- Kurs, seminer, toplantı, sempozyum, kulüp ve benzeri etkinliklerle mesleki, sosyal ve kültürel bilgi ve beceriler kazandırmak ya da mevcut bilgi ve becerilerini geliştirmek Halk Eğitim Merkezlerinin görevidir. Bu etkinliklerin sonrasında belge/sertifika verme yetkisi de bu merkezlerindir.
- Kırklareli Halk Eğitim Merkezi Trüf Mantarı Avcılığı konusunda kurs açılması için yapılan görüşmede, "Eğitim Modülünün" bulunmaması nedeniyle kurs açılamayacağı bildirilmiştir. Eğitim Modülünün bulunmamasının da ülke genelinde yaygın bir talep olmadığından bu konuda modül ve kurs açılmadığı bildirilmiştir.
- İstanbul Bölge Müdürlüğü'nce konuya ilişkin eğitim verilebileceği ancak sertifika yerine "Katılım Belgesi" verileceği bildirilmiştir" denildi.
Aldığı bu yanıt ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın "2014-2018 Trüf Mantarı Eylem Planı" arasındaki uçuruma bir türlü açıklama getiremeyen Sucuoğlu; "Bakanlık, 'kurslar açılacak, eğitimler verilecek' diyor fakat burada gördüğümüz ise bunun tam tersi. Bizim amacımız sertifika alarak bu konudaki becerimizi geliştirmek ve daha güvenilir olmak. Şu anda Türkiye'de bazı internet sitelerinden bu mantar türünün satışı yapılıyor. Hem de ciddi paralara alıcı buluyor.
Kırklareli'nde gerek bu işe gönüllü olarak girmek isteyen bizler gerekse kırsal kesimdeki orman köylüsü de trüf mantarını gelir kapısı haline getirebilir. Ama öncelikle kurs açılması konusundaki bulanıklığın giderilmesi gerekiyor.
Biz kursa katılmak isteyen yeterince gönüllüyü bir araya getirdik. Şimdi sadece kursun açılmasını bekliyoruz. Yetkililerde bu konuda üzerlerine düşeni yaparak Kırklareli'de bir kurs açmalılar" dedi.
Trüf
mantarı
Türkiye'de sadece Muğla'da bahçesi kurulan ve ilk hasadını 2018'de yapması beklenen trüf mantarı, meşelik alanlarda, meşe ağaçlarının köklerinde, 5 ile 20 cm. toprak derinliğinde yetişen, kokulu ektomikoriza cinsi bir mantardır. Akdeniz bölgesinde bilinir olmasıyla beraber dünyanın birçok bölgesinde bulunmaktadır. Kırklareli'de ise çeşitli türleri doğal olarak yetişmektedir.
Dünya'nın trüf mantarı talebinin yüzde 45'ni Fransa, yüzde 35'ini İspanya, yüzde 20'sini İtalya karşılamaktadır. Trüf türleri içinde en değerli olanı "kara elmas" olarak da anılan Siyah Trüf tür. İtalyan mutfağının en önemli ve değerli unsurlarından biri, yetiştirilmesi çok zor olan bir mantar çeşididir.
70 kadar çeşidi olduğu söylenen trüf mantarı; pek çok yerde yetişse de en değerli ve lezzetlileri, başta Fransa olmak üzere İtalya, İspanya, Hırvatistan gibi Avrupa ülkelerinde üretilir. Sadece Fransa'da 20 bin kişi geçimini bu mantarlardan sağlamaktadır. Trüf mantarı, patates gibi yer altında ve ağaç köklerine, özellikle de meşe ve kestane ağaçlarının köklerine yakın yerlerde, toprağın altında yetişir. Ağaç köklerine yakın yerler seçmesinin nedeni ise, kökleri emerek ihtiyacı olan şeker ve organik asitleri sağlamasıdır.
Gelişmesi esnasında hassas bir doğal dengeye ihtiyacı vardır ve yaz sağanakları, uygun ölçüde nem sağladığından trüf için idealdir. Çok kuru geçen yaz ayları ise trüfün kurumasına neden olmaktadır.
Yer altında yetiştiği için yüzeyden görünmemektedir. Trüf toplamak özel uzmanlık gerektirmektedir.
Hatta bunun için daha çok, koku alma yeteneklerinden dolayı özel olarak eğitilmiş köpek ve domuzlar kullanılmaktadır.