UNESCO KARAGÖZ'Ü YUNANLILARIN ELINDEN ALDI

Yunanlilar, Türk Gölge Oyunu’na adini vermis olan Karagöz’ün kendilerine ait oldugunu iddia ede gelmislerdir. Avrupa Birligi’ne girdikten sonra da geçen yil Karagöz’ün kendilerine ait oldugunu söyleyerek Birlesmis Milletler Kültür Sanat Kurulusu Unesco’dan bunun patentini almak için basvuruda bulunmuslardir. Buna karsilik veren Türkiye ortaya koydugu bilgi ve belgelerle Karagöz’ün Türkiye’den oldugunu belirterek, Yunan isteginin reddedilmesi gerektigini söylemistir. Türkiye’nin iddia ve belgelerini inceleyen Unesco, Türkiye’yi hakli bulmus. Yunanlilarin uzun yillardan beri “Karagöz Bizim” dedikleri bu Gölge Oyunu’nun Türklere ait oldugunu uluslararasi bir kararla tesçil etmistir.

KARAGÖZ bir GÖLGE OYUNU’dur. Hacivat ile Karagöz arasinda perdeye yansitilmis sözlü bir oyundur. Söz konusu ettigimiz gibi adini Karagöz’den almistir. Karagöz Oyunu’nda perdeye yansiyan okumus bir insanla cahil bir halk insaninin (ki bu Karagöz’ün kendisidir) karsilikli konusmalaridir. Yüzyillar boyu okumuslari ve üst tabakayi temsil eden Hacivat ile cahil kesimi temsil eden Karagöz arasindaki konusmalar Türk halkini yönetenlerin, zaman içersinde önemli günlerde halkin eglencesi olmustur. Bu nedenle Karagöz, Türk Zekasi’nin bir bulusudur. onun kökeninin Asya’nin derinliginde ve karanliginda aramak gerekir Anadolu’yu, Rumeli’yi etkileyen Hacivat - Karagöz bulusmasinda, tartismasinda, çatismasinda bir gerçek vardir. Onada Kirklareli’ne gelen Evliya Çelebi Karagöz’ün adina, söhretine, izine Kirklareli’nde rastlamistir. Onu anlatirken Kirklareli’nde agizi laf yapan saygin bir kisi oldugunu, Sofyazli Bali Çelebi lakabi ile anildigini, meshur bir Osmanli Kiptisi olarak tanindigini kaydetmistir. Simdiye kadar da bu bilgiyi çürütecek, yanlisligini ortaya koyacak aksi bir bilgi ve belge çikmamistir. Tarihin bu tespiti karsisinda biz 1990’li yillarin basinda Kirklareli kökenli  Türk Gölge Oyunu’na adina veren Karagöz’e sahip çiktik. Kültür ve Turizm Bakanliginca heykelinin Kirklareli’ne dikilmesini sagladik. Geleneksel KAKAVA SENLIKLERI’nin adini ve kapsamini genisleterek, bu senliklere Karagöz’ü, Kültürü, Sanat’i ekleyerek, olaya uluslararasi bir boyut vermeyi amaçladik.

KIRKLARELI KÜLTÜR SANAT VE KAKAVA SENLIKLERI bu ismi aldigi 1990’li yillarin basindan itibaren bir iki yil uluslararasi boyutta yapilmis ise de daha sonraki yillarda olayin ciddiyeti kalmamis ve zaman içersinde olayin KARAGÖZ GÖLGE OYUNU  tarafi unutularak bir Dügün Havasi’na dönüsmüstür. Oysa Karagöz ve Kakava Eglence Kültürü’nü bir sentez yaptigimiz ilk yillarda Kirklareli’ne gelen bilim adamlari, sanatçilar ve Tv Muhabirleri, gazeteciler harekete genis yer verirlerken Kirklarelili yöneticilere KARAGÖZ MÜZESI ile bir KARAGÖZ ENSTITÜSÜ açilmasini önermislerdir.

KARAGÖZ KÜLTÜRÜ, Karagöz’ün sanatçi kisiligi, Gölge Oyunu ve Karagöz’ün heykelinin Kirklareli’nde dikisinin önemi ne anlama geldigi Kirklareli’nde geregi gibi anlasilmis degildir. Bastan bir iki yil sonra Karagöz ve Kakava Senlikleri düzenleyenlerin kültürden kaçtiklari, Karagöz ve Kakava’yi tarihi zemine oturtmaktan, tarihsel kurgusu içinde kutlanmasindan kaçtiklari gözlenmistir. O kadar ki bastan Karagöz olayina destek veren bazi zibidi okumus yazmislar sonradan Karagöz Heykelinin yikilmasini bile düsünmeye baslamislardir. Neyse bir gün bu olay anlasilacak, Kirklareli dünyada birtakim ünlü uluslararasi senlikler gibi bu sayede söhrete ulasacaktir.