Tarihimizde milli mücadeleye destek vermis, Mustafa Kemal'in yaninda yerini almis olan vatanperver din adamlari vardir. Onlar Milli Mücadele tarihine "MILLI MÜCADELENIN MANEVI MIMARLARI" olarak geçmislerdir. Onlardan biri de Nazilli Haci Süleyman Efendi'dir. Ikincisi ise Cumhuriyet döneminde yetismis Haci Ercüment Demirer.
Haci Süleyman Efendi'yi bir kitapta Atatürk'ün Özel Telgrafçisi Yazar Sadi Borak anlatmistir. Rahmetli Borak benim tanidigim bir Atatürkçü idi. Kirklareli'ne de gelmisligi vardir. Haci Süleyman Efendi kitabini 5/12/1976 yilinda imzalayip bana vermisti. Atatürk'ün "IDEAL ARKADAÅzIMIZ" dedigi ve Büyük Nutuk'ta kendisinden söz ettigi Haci Süleyman Efendi Milli Mücadeleye açik destek veren, "1920 yilinda Izmir'den Milletvekili seçilen ilerici, devrimci, toplumcu ve gerçekçi fakat sarikli bir din adamidir. Halkin cehaletine, bilgisizligine, sömürülmesine mücadele açmis biridir." Sadi Borak bir yerde onun için söyle der:
"Tarih, pusulasini sasirmis uluslarin çöküs ve batisini gösteriyor. Bilim adamlari diyor ki, "Insanlar egitilmedikçe hiçbir ise yaramazlar." Bunun için okul gereklidir. Okul yalniz erkekler için degil, kizlar için de gereklidir ve kizlar için de okullar açilmalidir. Çünkü kadinlari yüksek siralarda olan bir ulusun sirti hiçbir zaman yere gelmez. Bu durumda (yani kizlarini ve kadinlarini okutmus) bir ulus dünyanin en soylu ulusudur."
Haci Süleyman Efendi bir baska yerde de "CAHILIN DINDARINDAN HAYIR GELMEZ" diye söyler ve "Dünyada mutsuz Anadolu halki kadar bilgisizlik çukurunun derinliklerinde çirpinan bir baska ulus yoktur" der. Bu düsüncelerini 1920'de Millet Meclisi'nde söyleyen Haci Süleyman Efendi, meclisteki tutucu milletvekillerinin itirazlarina ragmen bu tür konusmasini sürdürmüstür. Haci Süleyman Efendi, "Egitim düzeni olmayan bir ulusun medeni düzeni de olmaz. Bu eskiyaliklarin, rezaletlerin nedeni hep cehalettir." Okullar açilmasini, okullara ögretmen verilmesini savunan Haci Süleyman Efendi, yazi degisikligi yapilmasini önerir. "Haci Süleyman Efendi'nin reformlar üzerine de görüsleri ve önerileri vardir. Konusmalari ile ilerlemenin yolunu açmak ister."
Haci Ercüment Demirer de Haci Süleyman Efendi gibi yenilikçi düsünce ve görüslere sahiptir. Ayni zamanda yazardir. "DIN, TOPLUM ve MUSTAFA KEMAL" adli bir kitabi vardir. O da birçok defa Kirklareli'ne gelmis, konferanslar vermistir. Benim de iyi dostlarimdan biridir. Bir kitaplik mektuplari da bendedir. Atatürk Enstitüsü'nde çalismistir. Rahmetli Doç. Dr. Bahriye Üçok'un yakin dostlarindandir. Ayni zamanda Istanbul'da Nimet Abla Camii'nin fahri hatibidir. Atatürk'ün annesine Kuran okumustur. Inanci ve dini görüsleri ile laikligi, Atatürkçülügü sentez etmistir. Birgün kismet olur da bana yazdigi mektuplarini kitap düzenine sokup kitap halinde yayimlamak kismet olursa, insanlar ondan çok sey ögrenme imkani bulacaktir. Din Adamlari'nin Cumhuriyetçiligi, Atatürkçülügü bu memleketin ihtiyaç duydugu bir seydir.
Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol